Rewolucje 1968

16.09 – 11.11.2008 Rewolucje 1968

Zachęta Narodowa Galeria Sztuki

kuratorzy: Maria Brewińska, Hanna Wróblewska

Rok 1968 to okres kumulacji najróżnorodniejszych napięć politycznych i społecznych. Protesty, zamieszki, rozruchy przetoczyły się właściwie przez cały świat, od Meksyku i Stanów Zjednoczonych, przez Niemcy, Francję, Polskę, Czechosłowację, aż po Japonię (nie omijając Ameryki Południowej). Rok wcześniej we Francji ukazała się książka Społeczeństwo spektaklu Guy Deborda, jednego z założycieli Międzynarodówki Sytuacjonistycznej, określanego mianem „ostatniego wielkiego rewolucjonisty”, która stała się zapowiedzią tych rewolt. Była bezlitosną diagnozą społeczeństwa wyobcowanego na skutek oddziaływania mediów i systemów sprzedaży. Dla takiego społeczeństwa wszystko stanowi zbiór obrazów biernie pożądanych, na których powstawanie nie ma żadnego wpływu. Lekarstwem na ten stan rzeczy miały być zmierzające do wyrwania ludzi z letargu artystyczno-polityczne prowokacje, skierowane przeciw wszelkim systemom (nie tylko politycznym).     

Wystawa Rewolucje 1968 nie jest wystawą sztuki tamtego okresu, prezentacją działających wtedy artystów, ani też wystawą historyczną. To raczej próba przedstawienia tego okresu poprzez sztukę, z różnych perspektyw: historycznej, dokumentalnej, poprzez interpretacje i reinterpretacje problemów społecznych oraz zjawisk kulturowych charakterystycznych dla tego burzliwego czasu. Narodziny kontrkultury, a jednocześnie szybki rozwój popkultury, ruchy emancypacyjne (prawa mniejszości, prawa kobiet), walka o swobody obywatelskie, kształtowanie się świadomości ekologicznej, fascynacja nurtami lewicowymi, utopijne wizje architektoniczne, zainteresowanie nowymi mediami (przenośną kamerą, komputerem czy przekazem telewizyjnym), kontestacje instytucji (i nie tylko) i przemiany uniwersytetów – to tylko niektóre z poruszanych tu wątków. Jaka sztuka towarzyszyła tym zmianom, czy i w jaki sposób była w nie zaangażowana? Jakie motywy, wątki czy dziedzictwo 1968 roku możemy odnaleźć w pracach z późniejszych lat? Dziełom sztuki – obrazom, filmom wideo i fotografiom towarzyszą wizualne materiały archiwalne oraz instalacje stworzone specjalnie na wystawę.

Ekspozycję uzupełni książka, wydana wspólnie przez Zachętę i wydawnictwo Agora SA w ramach cyklu Biblioteka Gazety Wyborczej. Składają się na nią eseje analizujące najważniejsze zjawiska kulturowe, społeczne i polityczne roku 1968 na świecie, teksty historyczne i źródłowe - przemówienia, rezolucje, manifesty, apele itp. – oraz wypowiedzi bohaterów tamtych czasów i uczestników wydarzeń. Przedmową opatrzył książkę Adam Michnik.                   

Na wystawie zostaną pokazaną prace, wideo, filmy, dokumentacja następujących artystów: Vito Acconci (USA), Dennis Adams (USA), Bas Jan Ader (NL/USA), Eleanor Antin (USA), Tamas St. Auby (HU), John Baldessari (USA), Ant Farm (USA), Jerzy Bereś (PL), Thomas Bayrle (GER), Joseph Beuys (GER), Alighiero Boetti (IT), Bill Bollinger (USA), Włodzimierz Borowski (PL), Louise Bourgeois (FR/USA), Mark Boyle&Joan Hills (UK), Marcel Broodthaers (BE), Christo&Jeanne-Claude (USA), Elżbieta&Emil Cieślarowie (PL), Chris Burden (USA), Wojciech Bruszewski (PL), James Lee Byars (USA), Victor Nieuwenhuijs&Maartje Seyferth (NL) , Andrzej Dłużniewski (PL), Jan Dobkowski (PL), Guy Debord (FR), Stanisław Dróżdż (PL), Druga Grupa (PL), Valie Export (AT), Öyvind Fahlström (SE), Harum Farocki (GER), Robert Filliou (FR), Jean-Luc Godard (FR), Jerzy Grotowski (PL), Rodney Graham (CA), Johan Grimonprez (BE), Richard Hamilton (UK), Hans Haacke (GER/USA), Eva Hesse (USA), Hans Hollein (AT), Dorothy Iannone (USA/GER), Jerzy Jarnuszkiewicz (PL), Michel Journiac (FR), Jagoda Kaloper (YU/HR), On Kawara (JAP/USA), William Klein (USA), Jiří Kolář (CZE), Guyla Konkoly (HU), Grzegorz Kowalski (PL), Edward Krasiński (PL), Zofia Kulik (PL), Yayoi Kusama (JP/USA), Przemysław Kwiek (PL), László Lakner (GER/HU), The Living Theatre (USA), Lee Lozano (USA), Dusan Makavejev (YU), Witold Masznicz (PL), Gordon Matta-Clark (USA), Ana Mendieta (CU/USA), Gustaw Metzger, Henryk Morel (PL), Bruce Nauman (USA), Marcel Odenbach (GER), OHO Group (YU/HR), Dennis Oppenheim (USA), Nam June Paik (KR/USA), (Niki de Saint Phalle (FR), Maria Pinińska-Bereś (PL), Charlotte Posenenske (GER), Waldemar Raniszewski&Wiktor Gut (PL), Bridget Riley (UK), Martha Rosler (USA), Jerzy Rosołowicz (PL), Joe Tilson (UK), Andrzej Urbanowicz (PL), Helke Sander (GER), Peter Sedgley (UK), Katharina Sieverding (CZE/GER), Carolee Schneeman (USA), Robert Smithson (USA), Leszek Sobocki (PL), Keith Sonnier (USA), Elaine Sturtevant (USA/FR), Steina&Woody Vasulka (USA), Wolf Vostell (GER), Andy Warhol (USA), Ryszard Winiarski (PL), Anastazy Wiśniewski (PL), The Wooster Group (USA), Jurry Zieliński (PL).

Prace artystów w kolekcji Zachęty

  • Zdjęcie pracy Od 0 do 100% czerni
    Od 0 do 100% czerniRyszard Winiarski1975
  • Zdjęcie pracy Przejście IV, Przejście V, Przejście VI
    Przejście IV, Przejście V, Przejście VIRyszard Winiarski1975
  • Zdjęcie pracy Losowanie dwiema kostkami
    Losowanie dwiema kostkamiRyszard Winiarski1977
  • Zdjęcie pracy 1.1.2.1.3.1...
    1.1.2.1.3.1...Ryszard Winiarski1977
  • Zdjęcie pracy Sto zdarzeń 1x1
    Sto zdarzeń 1x1Ryszard Winiarski1977
  • Zdjęcie pracy Sto zdarzeń 8x8
    Sto zdarzeń 8x8Ryszard Winiarski1977
  • Zdjęcie pracy Sto zdarzeń 10x10
    Sto zdarzeń 10x10Ryszard Winiarski1977
  • Zdjęcie pracy Gra 10x10
    Gra 10x10Ryszard Winiarski1978
  • Zdjęcie pracy Dziewiąta gra 9x9
    Dziewiąta gra 9x9Ryszard Winiarski1981
  • Zdjęcie pracy Dziesiąta gra 9x9
    Dziesiąta gra 9x9Ryszard Winiarski1981
  • Zdjęcie pracy Gra szablonu i przypadku
    Gra szablonu i przypadkuRyszard Winiarski1985
  • Zdjęcie pracy Obszar 144
    Obszar 144Ryszard Winiarski1973
  • Obraz na surowym płótnie. Rząd około dwudziestu sześciu sylwetek: stojących, przewracających się i leżących. Ich kontury wyrysowane są kolorem niebieskim, czerwonym i zielonym. Tłum postaci dzieli się na dwie wyraźne grupy zwrócone twarzami do siebie. Nad
    Wojna, der KriegAndrzej Dłużniewski1994
  • Obraz na surowym płótnie. Po lewej stronie kompozycji wypisane polskie słowa w jedenastu wersach. Po prawej stronie, także w jedenastu wersach, słowa niemieckie. W obu przypadkach są to hasła związane ze Starym Testamentem, którym przyporządkowano różne ko
    Ogród (der Garten)Andrzej Dłużniewski1994
  • Na surowym płótnie, w centrum kompozycji słońce – żółta plama złożona z dwóch nachodzących na siebie kół, otoczona z lewej strony niebieskim podmalunkiem, z prawej – czerwonym. W tych samych kolorach namalowana rama: z lewej strony niebieska, z prawej – cz
    Słońce hebrajskieAndrzej Dłużniewski1991
  • Zdjęcie pracy Zmieniające się zewnętrzne warunki
    Zmieniające się zewnętrzne warunkiAndrzej Dłużniewski1970
  • Zdjęcie pracy Z cyklu Przedłużenie lata V
    Z cyklu Przedłużenie lata V Jan Dobkowski1969
  • Zdjęcie pracy Z cyklu Przedłużenie lata VI
    Z cyklu Przedłużenie lata VIJan Dobkowski1969
  • Zdjęcie pracy Z cyklu Przedłużenie lata VII
    Z cyklu Przedłużenie lata VIIJan Dobkowski1969
  • Zdjęcie pracy Z cyklu Przedłużenie lata VIII
    Z cyklu Przedłużenie lata VIIIJan Dobkowski1969
  • Zdjęcie pracy Gdy wieje wiatr
    Gdy wieje wiatrJan Dobkowski1975
  • Zdjęcie pracy Duch
    DuchJan Dobkowski1975
  • Zdjęcie pracy Akwarium
    AkwariumJan Dobkowski1975
  • Zdjęcie pracy Zespolenie
    ZespolenieJan Dobkowski1976
  • Zdjęcie pracy Próba styku
    Próba stykuJan Dobkowski1976
  • Zdjęcie pracy Otchłań
    OtchłańJan Dobkowski1976
  • Zdjęcie pracy Wszechbędąca, akcja w plenerze z udziałem Marii Dobkowskiej
    Wszechbędąca, akcja w plenerze z udziałem Marii DobkowskiejJan Dobkowski1969
  • Zdjęcie pracy Przedłużenie lata, akcja na dachu pracowni artysty przy ul. Chłodnej, Warszawa
    Przedłużenie lata, akcja na dachu pracowni artysty przy ul. Chłodnej, WarszawaJan Dobkowski1969
  • Zdjęcie pracy Z cyklu Przedłużenie lata IV
    Z cyklu Przedłużenie lata IVJan Dobkowski1969
  • Zdjęcie pracy Z cyklu Przedłużenie lata II
    Z cyklu Przedłużenie lata IIJan Dobkowski1969
  • Kompozycję wypełniają czerwone plamy, kleksy, dziwne przekroje, niekiedy przybierające kształt poszczególnych części ciała kobiety: oczu, ust, piersi, nóg. Tło niebieskie.
    Zachłanna kobietaJan Dobkowski1970
  • Z nieforemnych, pomarańczowych plam wyłaniają się dwie postaci bez głów, pochylone do przodu, jakby się przewracały. Wyraźnie zaznaczono ich dłonie skierowane do siebie oraz uda, łydki i stopy. Tło turkusowe.
    Prowadził ślepy ślepegoJan Dobkowski1970
  • Obraz dynamiczny, radosny. Kompozycję wypełniają różnokolorowe plamy, kleksy, dziwne przekroje, niekiedy przybierające kształt poszczególnych części ciała kobiety: oczu, ust, piersi, nóg. Wydaje się, że obraz żyje własnym życiem: nogi biegną, ręce coś chwy
    EuforiaJan Dobkowski1973
  • Obraz składa się z wygiętych biało-szarych linii przypominających słoje drzewa. W części środkowej, przy górnej krawędzi elipsa, której krawędź na górze przybiera kształt ust.
    Wielki dzieńJan Dobkowski1980
  • Przez środek obrazu, wymalowana pionowa, niebieska oś. Przy niej od strony lewej i prawej zbiegają się niebiesko-fioletowe, równoległe do siebie linie. Kompozycja przypomina przedziałek i włosy równo zaczesane na dwie strony.
    Moja rzeka IIJan Dobkowski1980
  • Szare tło obrazu zamalowane gęsto białymi cienkimi równoległymi liniami. Linie pionowe tworzą cztery grupy, kształtem przypominające wysoką trawę. Linie poziomie przywołują na myśl taflę wody.
    Drzewa Jana D.Jan Dobkowski1980
  • Zdjęcie pracy Z cyklu Przedłużenie lata I
    Z cyklu Przedłużenie lata IJan Dobkowski1969
  • Zdjęcie pracy Z cyklu Przedłużenie lata III
    Z cyklu Przedłużenie lata IIIJan Dobkowski1969
  • Zdjęcie pracy Bez tytułu /Słowo/
    Bez tytułu /Słowo/Stanisław Dróżdż2003
  • Zdjęcie pracy Bez tytułu /Nie czytać/
    Bez tytułu /Nie czytać/Stanisław Dróżdż2003
  • Zdjęcie pracy Bez tytułu /15.05.19390192048/
    Bez tytułu /15.05.19390192048/Stanisław Dróżdż2003
  • Zdjęcie pracy Samotność
    SamotnośćStanisław Dróżdż2003
  • Zdjęcie pracy Potęgowanie
    PotęgowanieStanisław Dróżdż2003
  • Zdjęcie pracy Bez tytułu
    Bez tytułuStanisław Dróżdż2003
  • Zdjęcie pracy Bez tytułu
    Bez tytułuStanisław Dróżdż2003
  • Zdjęcie pracy Bez tytułu
    Bez tytułuStanisław Dróżdż2003
  • Zdjęcie pracy Przypadek X
    Przypadek XStanisław Dróżdż2003
  • Zdjęcie pracy Słowo /Litery L/J/
    Słowo /Litery L/J/Stanisław Dróżdż2003
  • Zdjęcie pracy Bez tytułu
    Bez tytułuStanisław Dróżdż2003
  • Zdjęcie pracy Bez tytułu
    Bez tytułuStanisław Dróżdż2003
  • Zdjęcie pracy Postać (modelka czarna)
    Postać (modelka czarna)Jerzy Ryszard /Jurry/ Zieliński1967
  • Zdjęcie pracy Ostatni romantyk
    Ostatni romantykJerzy Ryszard /Jurry/ Zieliński1969
  • Zdjęcie pracy Oczekiwanie
    OczekiwanieJerzy Ryszard /Jurry/ Zieliński1967
  • Zdjęcie pracy Kropla w morzu
    Kropla w morzuJerzy Ryszard /Jurry/ Zieliński1976
  • Zdjęcie pracy Człowiek z natury
    Człowiek z naturyJerzy Ryszard /Jurry/ Zieliński
  • Zdjęcie pracy Ra! - Dość
    Ra! - DośćJerzy Ryszard /Jurry/ Zieliński1969
  • Zdjęcie pracy Dla ciebie człowieku
    Dla ciebie człowiekuJerzy Ryszard /Jurry/ Zieliński1969
  • Zdjęcie pracy Pejzaż - drzewo i niebo
    Pejzaż - drzewo i nieboJerzy Ryszard /Jurry/ Zieliński1967
  • Zdjęcie pracy Wejście do A
    Wejście do AJerzy Ryszard /Jurry/ Zieliński1971
  • Obraz w formacie poziomego prostokąta. Na jednolitym niebieskim tle dwie duże litery A - po lewej biała, po prawej czerwona. Obie na górze zakończone kształtami przypominającymi klucze do wkręcania śrub, zwrócone otworami ku sobie.
    Albo - alboJerzy Ryszard /Jurry/ Zieliński1975
  • Zdjęcie pracy Anaksymander: bezkres
    Anaksymander: bezkresJerzy Ryszard /Jurry/ Zieliński1969
  • Zdjęcie pracy Studium gleby
    Studium glebyJerzy Ryszard /Jurry/ Zieliński1969
  • Zdjęcie pracy Gorący
    GorącyJerzy Ryszard /Jurry/ Zieliński1968
  • Zdjęcie pracy Z cyklu Archiwum gestów
    Z cyklu Archiwum gestówZofia Kulik1987
  • Zdjęcie pracy Forma przestrzenna
    Forma przestrzennaEdward Krasiński
  • Zdjęcie pracy Dzida
    DzidaEdward Krasiński1965
  • Zdjęcie pracy Kran
    KranEdward Krasiński1965
  • Zdjęcie pracy Instalacja
    InstalacjaEdward Krasiński1997
  • Trzyczęściowa instalacja z gąbki obitej tkaniną i sklejki. Miękkie formy, wewnątrz jasnoróżowe, na zewnątrz szare, zwinięte są jakby na kształt muszli. Pierwsza, podłużna, leży na podłodze podparta na jednym końcu o dwustopniowy schodek. Druga, najmniejsza
    De-Kon-Strukcja Krzywej Wieży IIMaria Pinińska-Bereś1995
  • Szklana kompozycja przestrzenna w formacie kwadratu. Na przezroczystej szklanej tafli okrągłe soczewki ułożone jedna przy drugiej w czterech rzędach i czterech kolumnach.
    NeutronikonJerzy Rosołowicz1977
  • Zdjęcie pracy Neutrony - Temat VII/A
    Neutrony - Temat VII/AJerzy Rosołowicz1966
  • Zdjęcie pracy Relief VIII
    Relief VIIIJerzy Rosołowicz1966
  • Zdjęcie pracy Neutronikon-S-02
    Neutronikon-S-02Jerzy Rosołowicz1977
  • Szklana kompozycja przestrzenna w formacie kwadratu. Na przezroczystej szklanej tafli okrągłe soczewki w dwóch rozmiarach. Większe ułożone jedna przy drugiej w sześciu rzędach i sześciu kolumnach. Mniejsze wkomponowane są w luki pomiędzy większymi kołami,
    Neutronikon-S-01Jerzy Rosołowicz1977
  • Zdjęcie pracy I udaje, że jest ptakiem
    I udaje, że jest ptakiemBogdan Anastazy Wiśniewski
  • Zdjęcie pracy Zjawisko
    ZjawiskoAndrzej Urbanowicz1973
Powiązane materiały
  • Grafika obiektu: Rewolucje 1968
    mediateka / plakaty
    Rewolucje 1968

Informacje

Rewolucje 1968
16.09 – 11.11.2008

Zachęta Narodowa Galeria Sztuki
pl. Małachowskiego 3, 00-916 Warszawa
Zobacz na mapie

Projekt dofinansowany ze środków Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego RP, zrealizowany przy wsparciu Ambasady Stanów Zjednoczonych Ameryki oraz Goethe-Institut w Warszawie.
Dziękujemy British Council za pomoc w sprowadzeniu prac z kolekcji British Council w Londynie oraz Węgierskiemu Instytutowi Kultury w Warszawie.
partner wystawy HAMBURGER KUNSTHALLE
partner technologiczny wystawy firma SAMSUNG, producent nowych linii telewizorów SAMSUNG Crystal Design
sponsorzy galerii: Leroy Merlin, Peri, Centrum Medyczne Damiana, Netia, A+C Systems, Klima San
sponsorzy wernisażu: A.Blikle, Freixenet
partnerzy programu dla dzieci: Bayer, Leroy Merlin
patroni medialni: Gazeta Wyborcza, Polityka, TVP, TOK FM, The Warsaw Voice, Onet.pl, empik