Zadaniem Zachęty jest opieka merytoryczna i organizacja ekspozycji w Pawilonie Polskim w Wenecji na Biennale Sztuki i Biennale Architektury — jednych z najważniejszych festiwali sztuki na świecie. Galeria prowadzi też działalność edukacyjną kierowaną zarówno do dzieci i młodzieży, jak i do widzów dorosłych, publikuje książki o sztuce współczesnej, gromadzi informacje na temat polskiego życia artystycznego po 1945 roku. 

Od początku Zachęta była otwarta na młodych artystów. Dziś ich prace można oglądać m.in. w Miejscu Projektów Zachęty przy ul. Gałczyńskiego 3. To przestrzeń-laboratorium i scena artystycznych eksperymentów. Ponadto co dwa lata (od 2003 roku) Zachęta wspólnie z Deutsche Bank Polska organizuje konkurs i wystawę Spojrzenia dla najbardziej interesujących młodych twórców na polskiej scenie artystycznej.

Jednym z najważniejszych zadań wpisanych w społeczną misję Zachęty jest upowszechnianie sztuki współczesnej, a tym samym ułatwianie odbiorcom z różnych środowisk i grup kontaktu z nią. Wizerunki prac z kolekcji Zachęty, materiały dokumentacyjne, edukacyjne i większość publikacji udostępniane są na licencjach Creative Commons na naszej stronie internetowej. To część realizowanego od 2011 roku projektu Otwarta Zachęta, w ramach którego galeria prowadzi politykę otwartościową.