Droga Publiczności,
cieszymy się, że możemy się z Wami przywitać pierwszym wspólnym listem! Chcemy zapowiedzieć tegoroczny program wystaw i zapoczątkować tym samym coroczną praktykę. Oferta Zachęty nie kończy się na ekspozycjach, ale w pierwszej kolejności opowiemy Wam właśnie o nich. Naszym statutowym zadaniem jest przybliżanie najbardziej interesujących zjawisk w sztuce i kulturze współczesnej, jak też – a może przede wszystkim – wspieranie relacji twórca–dzieło–odbiorca.
W tym roku w Zachęcie zaprezentujemy działalność grup artystycznych – zarówno historycznych, jak i współczesnych – z Polski, Ukrainy i Litwy. Przyjrzymy się eksperymentom z medium filmu, prowadzonym w latach 70. przez Warsztat Formy Filmowej, do którego należeli: Wojciech Bruszewski, Paweł Kwiek, Antoni Mikołajczyk, Józef Robakowski, Andrzej Różycki, Zbigniew Rybczyński i Ryszard Waśko.
Pozostałe dwie grupy zaproszone do Zachęty brały udział w 60. Międzynarodowej Wystawie Sztuki La Biennale di Venezia w 2024 roku. Kolektyw Open Group w składzie: Yuriy Biley, Pavlo Kovach i Anton Varga reprezentowali Polskę, natomiast Neringa Černiauskaitė i Ugnius Gelguda – Litwę. Tematyka projektów prezentowanych w narodowych pawilonach, rozwijana w ramach wystaw tych grup w Zachęcie, odnosi się bezpośrednio do aktualnych wydarzeń (trzy lata pełnoskalowej wojny w Ukrainie), jak i uniwersalnych zagadnień, takich jak bariery ochronne w postaci systemu immunologicznego czy granic.
Już w przyszłym tygodniu pokażemy wybór prac z lat 1984–2021 autorstwa Andrei Fraser – amerykańskiej artystki i pedagożki, kluczowej przedstawicielki nurtu krytyki instytucjonalnej. W swoich performansach, działaniach przed kamerą, filmach wideo i instalacjach artystka komentuje i poddaje refleksji rolę instytucji oraz analizuje wpływ rynku sztuki na praktykę artystyczną.
Przywołana w kontekście Warsztatu Formy Filmowej analiza możliwości nowego medium będzie także przedmiotem kolejnej wystawy zbiorowej, zaplanowanej w połowie roku, z udziałem Ewy Partum, Teresy Kelm i Zygmunta Krauzego, obejmującej ponadto prace m.in. Wojciecha Fangora, Stanisława Zamecznika, Marii Pinińskiej-Bereś, Henryka Stażewskiego. Projekt dotyczy wczesnych eksperymentów z przestrzennymi aranżacjami angażującymi publiczność.
Oprócz aktualnie prezentowanej wystawy Szymona Zakrzewskiego Miejsce Projektów Zachęty pokaże projekt Serce Słońce artystek Małgorzaty Szandały, Marty Szulc i Moniki Waraxy. W drugiej połowie roku przygotowywane są wystawy Alicji Kubickiej i Katarzyny Depty-Garapich.
Jesienią międzynarodowy kolektyw kuratorski postawi pytanie, co pozostało z idei przyjaźni narodów i jak dziś kształtują się relacje oparte na przyjaźni i braterstwie w kontekście postsocjalistycznym. Na wystawie zobaczymy prace twórców z krajów bloku wschodniego i globalnego Południa.
Z kolei międzypokoleniowy dialog stworzą prezentowane równolegle indywidualne wystawy malarstwa Giorgio Morandiego i Joanny Fluder. Sztukę najnowszą pokażemy również w ramach projektu przygotowywanego we współpracy z Fundacją Sztuki Polskiej ING, która od lat buduje swoją kolekcję konsekwentnie i w korespondencji z Zachętą – Narodową Galerią Sztuki.
Oprócz wystaw w Warszawie będziemy także realizować projekty poza granicami naszego kraju. Przygotowujemy pierwszą indywidualną wystawę Kojiego Kamojiego w Japonii we współpracy z Watari Museum of Contemporary Art w Tokio. Dorobek artysty, który od 1959 roku mieszka i pracuje w Polsce, był prezentowany w Zachęcie w 2018 roku.
W Pawilonie Polskim w ramach 19. Biennale Architektury w Wenecji zagości projekt przygotowany przez Krzysztofa Maniaka, Katarzynę Przezwańską, Macieja Siudę oraz Aleksandrę Kędziorek pt. Lary i penaty. O budowaniu poczucia bezpieczeństwa w architekturze.
Zachęcamy do odwiedzenia wystaw i uczestnictwa w wydarzeniach towarzyszących – to doskonała okazja do spotkania ze sztuką i rozmowy o ważnych współczesnych tematach.
Do zobaczenia w Zachęcie!
Agnieszka Pindera i Łukasz Adamski