Trzy kobiety Maria Pinińska-Bereś, Natalia Lach-Lachowicz, Ewa Partum

01.03 – 08.05.2011 Trzy kobiety Maria Pinińska-Bereś, Natalia Lach-Lachowicz, Ewa Partum

Zachęta Narodowa Galeria Sztuki

kuratorka: Ewa Toniak
projekt ekspozycji: Małgorzata Szczęśniak (Nowy Teatr Krzysztofa Warlikowskiego)
współprojektant ekspozycji: Łukasz Kwietniewski
współpraca ze strony Zachęty: Anna Tomczak, Julia Leopold

Tematem wystawy jest twórczość pionierek polskiej sztuki kobiet: Ewy Partum, Natalii Lach-Lachowicz i zmarłej w 1999 roku Marii Pinińskiej-Bereś. Okres ich działalności artystycznej przypada na drugą połowę XX i początek XXI wieku. Wszystkie od lat 70. łączyły podobne poszukiwania, w których dostrzec można wyraźne intuicje feministyczne lub identyfikację z feminizmem. W takiej konfiguracji ich prace zostaną ze sobą zestawione po raz pierwszy.

Bohaterki ekspozycji należą do głównego nurtu współczesnej sztuki polskiej, mają dobrze rozpoznane biografie, ich twórczość pozbawiona jest przymusu rekonstrukcji, czy uzupełniania, nie wydaje się jednak rozpoznawana poza gronem specjalistów. Wszystkie trzy łączy efemeryczny charakter ich wystąpień, które dziś często zachowały się jedynie w fotograficznej czy filmowej dokumentacji.

Wśród trzech artystek to Ewa Partum najbardziej jednoznacznie identyfikowała się z postawą feministyczną, już w latach 70. w manifestach czytanych w trakcie wernisaży, wypowiadając się na temat równouprawnienia kobiet i ich dyskryminacji. Przy twórczości Natalii LL (do dziś dystansującej się do krytycznych założeń ruchu),  można mówić o „zawłaszczeniu” przez zachodni feministyczny dyskurs, bowiem dostrzeżona przez krytykę feministyczną artystka od drugiej połowy lat 70. brała udział w wystawach i manifestacjach sztuki kobiet. Natomiast miękkie, antyrzeźbiarskie, utrzymane w odcieniach różu formy Marii Pinińskiej-Bereś, otwarcie związane z kobiecą seksualnością, uznawane są przez niektórych polskich krytyków za wręcz prekursorskie wobec sztuki feministycznej na Zachodzie.

Wystawa, nawiązująca tytułem do pierwszej manifestacji sztuki kobiet w Polsce – prezentacji Trzy kobiety w poznańskim Arsenale w 1978 roku, jest częścią procesu uhistoryczniania zjawiska, który trwa od połowy lat 90. Można ją także uznać za przestrzeń negocjacji kuratorki i badaczki feministycznej sztuki w Polsce, Ewy Toniak oraz autorki koncepcji przestrzennej ekspozycji, wybitnej polskiej scenografki Małgorzaty Szczęśniak, z praktykami dyskursywnymi trzech artystek.

Wystawa będzie zderzała ze sobą prace artystek z najpóźniejszego okresu ich twórczości, powstałe w latach 90. i po roku 2000, świadomie nawiązujące do feministycznych kontekstów albo wobec nich neutralne, otwarcie ironiczne – z dziełami z lat 70., uznawanymi przez współczesną krytykę feministyczną za prekursorskie. Zobaczymy także dokumentacje i materiały archiwalne z lat 70. i 80.

Ekspozycji będzie towarzyszył katalog-reader z nowymi ujęciami interpretacyjnymi sztuki trzech artystek oraz bogaty program edukacyjny obejmujący wykłady, panele dyskusyjne, filmy poświęcone historycznym początkom polskiej sztuki kobiet, jej recepcji w PRL-u, relacjom z ruchem feministycznym na Zachodzie.

Prace artystki w kolekcji Zachęty

  • Trzyczęściowa instalacja z gąbki obitej tkaniną i sklejki. Miękkie formy, wewnątrz jasnoróżowe, na zewnątrz szare, zwinięte są jakby na kształt muszli. Pierwsza, podłużna, leży na podłodze podparta na jednym końcu o dwustopniowy schodek. Druga, najmniejsza
    De-Kon-Strukcja Krzywej Wieży IIMaria Pinińska-Bereś1995
Powiązane materiały
  • mediateka / audio
    Trzy kobiety
    Wykład Ewy Tatar Korelacja ciała i przestrzeni w twórczości Marii Pinińskiej-Bereś
  • mediateka / audio
    Trzy kobiety
    Wykład Doroty Monkiewicz Poza feminizmem. Inne dziedziny aktywności Ewy Partum
  • mediateka / audio
    Trzy kobiety
    Wykład Małgorzaty Jankowskiej Autobiograficzny pakt Natalii LL
  • Grafika obiektu: Inspiracje na pokaz, czyli jak zrozumieć Annette Messager?
    mediateka / filmy
    Inspiracje na pokaz, czyli jak zrozumieć Annette Messager?
    Zachęta TV
  • Grafika obiektu: Trzy kobiety. Maria Pinińska-Bereś, Natalia Lach-Lachowicz, Ewa Partum
    mediateka / foldery / teksty
    Trzy kobiety. Maria Pinińska-Bereś, Natalia Lach-Lachowicz, Ewa Partum
    Materiały edukacyjne do wystawy
  • Grafika obiektu: Trzy kobiety. Maria Pinińska-Bereś, Natalia Lach-Lachowicz, Ewa Partum
    mediateka / foldery / teksty
    Trzy kobiety. Maria Pinińska-Bereś, Natalia Lach-Lachowicz, Ewa Partum
    Folder towarzyszący wystawie
  • Grafika obiektu: Trzy kobiety. Maria Pinińska-Bereś, Natalia Lach-Lachowicz, Ewa Partum
    mediateka / plakaty
    Trzy kobiety. Maria Pinińska-Bereś, Natalia Lach-Lachowicz, Ewa Partum
  • Grafika obiektu: Trzy kobiety
    mediateka / wideo dokumentacja
    Trzy kobiety
    Maria Pinińska-Bereś, Natalia Lach-Lachowicz, Ewa Partum
Powiązane wydarzenia
  • Grafika wydarzenia: Kobiety na krawędzi
    01.03 – 19.04.2011
    Kobiety na krawędzi
    PRL a emancypacja
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • Grafika wydarzenia: Konsumpcja bez spożycia
    01.03.2011 (WT) 18:00
    Konsumpcja bez spożycia
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • Grafika wydarzenia: oprowadzanie kuratorskie
    06.03.2011 (ND) 12:15
    oprowadzanie kuratorskie
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Grafika wydarzenia: sztuka współczesna i seniorzy
    08.03.2011 (WT) 12:15
    sztuka współczesna i seniorzy
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Grafika wydarzenia: Obrazy kobiet w oficjalnej kulturze PRL
    08.03.2011 (WT) 18:00
    Obrazy kobiet w oficjalnej kulturze PRL
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • Grafika wydarzenia: panel dyskusyjny
    12.03.2011 (SOB) 18:00
    panel dyskusyjny
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Grafika wydarzenia: Robotnice
    15.03.2011 (WT) 18:00
    Robotnice
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • Grafika wydarzenia: spotkanie
    17.03.2011 (CZW) 18:00
    spotkanie
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • Grafika wydarzenia: sztuka współczesna i seniorzy
    18.03.2011 (PT) 12:15
    sztuka współczesna i seniorzy
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Grafika wydarzenia: Komediantki i inne role
    22.03.2011 (WT) 18:00
    Komediantki i inne role
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • Grafika wydarzenia: wykład o twórczości Natalii LL
    24.03.2011 (CZW) 18:00
    wykład o twórczości Natalii LL
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • Grafika wydarzenia: wykład o twórczości Ewy Partum
    25.03.2011 (PT) 18:00
    wykład o twórczości Ewy Partum
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • Grafika wydarzenia: promocja książki
    31.03.2011 (CZW) 18:00
    promocja książki
    Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)
  • Grafika wydarzenia: wykład Agnieszki Graff
    07.04.2011 (CZW) 18:00
    wykład Agnieszki Graff
    Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)
  • Grafika wydarzenia: Ciało jako język współczesnej sztuki performatywnej
    09.04.2011 (SOB) 18:00
    Ciało jako język współczesnej sztuki performatywnej
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • Grafika wydarzenia: Krzyk
    12.04.2011 (WT) 18:00
    Krzyk
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • Grafika wydarzenia: promocja książki
    14.04.2011 (CZW) 18:00
    promocja książki
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • Grafika wydarzenia: Bluszcz
    19.04.2011 (WT) 18:00
    Bluszcz
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • Grafika wydarzenia: wykład o twórczości Ewy Partum
    20.04.2011 (ŚR) 18:00
    wykład o twórczości Ewy Partum
    Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)
  • Grafika wydarzenia: wykład o twórczości Marii Pinińskiej-Bereś
    07.05.2011 (SOB) 18:00
    wykład o twórczości Marii Pinińskiej-Bereś
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • Grafika wydarzenia: finisaż wystawy
    08.05.2011 (ND) 18:00
    finisaż wystawy
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta

Informacje

Trzy kobiety
Maria Pinińska-Bereś, Natalia Lach-Lachowicz, Ewa Partum
01.03 – 08.05.2011

Zachęta Narodowa Galeria Sztuki
pl. Małachowskiego 3, 00-916 Warszawa
Zobacz na mapie

sponsorzy galerii: PERI, Netia, Lidex
sponsorzy wernisażu: A.Blikle, Freixenet, De Longhi, Kenwood
patroni medialni: Gazeta Wyborcza, Polityka, TOK FM, The Warsaw Voice, Stolica, Art&Business, Artinfo.pl