Program filmowy towarzyszący wystawie Trzy kobiety. Maria Pinińska-Bereś, Natalia Lach-Lachowicz, Ewa Partum

Bluszcz
reż. Hanka Włodarczyk
scenariusz: Anda Rottenberg, Hanka Włodarczyk
Polska, 1982, 99 min  

wprowadzenie: Ewa Opałka

(KRÓTKA) FALA FEMINIZMU

Powstały w 1982 roku, a udostępniony publiczności dwa lata później Bluszcz w reżyserii Hanki Włodarczyk nie należał do typowych „półkowników” — późnych dzieci kina moralnego niepokoju zalegających w magazynach z powodu gruntownego oziębienia sytuacji politycznej w Polsce. „Wywrotowość” filmu, którego scenariusz współtworzyła Anda Rottenberg, kryła się w trafnym, szczerym i bezpośrednim ukazaniu życia kobiet ze środowiska intelektualistów i artystów. Trudno szukać w Bluszczu jednoznacznych, moralnych wskazań czy też zakamuflowanych politycznych inklinacji podsumowujących kondycję polskiego społeczeństwa przełomu lat 70. i 80. Jest to film pełen niuansów, dynamiczny, „impresjonistyczny” (według krytyka piszącego o filmie Włodarczyk w 1984 roku na łamach „Kina”). Ukazana w nim różnorodność postaw kobiecych bohaterek, to, że film jest dziełem żeńskiego „teamu”, wreszcie kłączowata narracja filmu pozwalają z dzisiejszej perspektywy wpisać Bluszcz w obręb kina kobiet.

Czy jest to jednak kino feministyczne? Odbiór prac artystek prezentowanych na wystawie Trzy kobiety dostarczał rodzimym krytykom trudności z klasyfikacją czy wręcz ze zrozumieniem artystycznego przekazu. Ale już dekadę później krytyka filmowa bez zająknięcia nazwała film Włodarczyk feministycznym, jednocześnie szybko i na długo rezygnując z refleksji nad nim. Trafnym i znaczącym pozostaje jednak spostrzeżenie, że historia niezależnej intelektualistki Kingi zawiera w sobie immanentną rezygnację i sygnalizuje zwątpienie w autentyczne korzyści, jakie w Polsce lat 80. można było czerpać z wyzwolenia kobiet.

Ewa Opałka — doktorantka w Instytucie Sztuk Audiowizualnych UJ, absolwentka Gender Studies na UJ i Studiów Kuratorskich tej uczelni. Współpracuje z Galerią Filmu w Muzeum Narodowym w Krakowie, DKF Gender IBL PAN. Krytyczka sztuki, kuratorka.

OSTATNI pokaz w ramach cyklu Kobiety na krawędzi. PRL a emancypacja towarzyszącego wystawie. W proponowanym wyborze filmów — oraz towarzyszącym im prelekcjom badaczy i badaczek historii, literatury i filmu — chcemy przyjrzeć się oficjalnym obrazom kobiet, przypisywanym im rolom, a także sposobom ich przekraczania w filmie i telewizji ostatnich dwu dekad PRL-u.

sala multimedialna
wejście od ul. Burschego
wstęp wolny

Wydarzenie towarzyszące wystawie
  • 01.03 – 08.05.2011
    Trzy kobiety
    Maria Pinińska-Bereś, Natalia Lach-Lachowicz, Ewa Partum

    Tematem wystawy jest twórczość pionierek polskiej sztuki kobiet: Ewy Partum, Natalii Lach-Lachowicz i zmarłej w 1999 roku Marii Pinińskiej-Bereś. Okres ich działalności artystycznej przypada na drugą połowę XX i początek XXI wieku. Wszystkie od lat 70. łączyły podobne poszukiwania, w których dostrzec można wyraźne intuicje feministyczne lub identyfikację z feminizmem. W takiej konfiguracji ich prace zostaną ze sobą zestawione po raz pierwszy.

    Zachęta Narodowa Galeria SztukiZachęta
Nadchodzące wydarzenia
wszystkie
  • zdjęcie ludzie trzymający w górze patyki z wstążkami
    11.07 (PT) 12:30
    Robimy największe dzieło sztuki na świecie!
    Otwarte warsztaty dla dzieci w wieku 7-13 lat
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 11.07 (PT) 17:30
    Blisko
    Spotkanie z Michałem Jachułą – kuratorem wystawy „Przestrzenie"
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 11.07 (PT) 18:00
    Malarstwo dla dorosłych. Przyjdź i zostań malarką/malarzem!
    Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)
  • zdjęcie bilbordów z napisami
    12.07 (SOB) 11:00
    Ziemia bez pamięci, ciało bez odpoczynku
    Warsztaty z Mariną Naprushkiną
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • dziecko w zielonym swetrze malujące farbami
    12.07 (SOB) 12:30
    Przyjdź i zostań malarką/malarzem!
    Warsztaty z cyklu „Co robi artyst(k)a?” dla rodzin z dziećmi w spektrum autyzmu
    Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)
  • 12.07 (SOB) 13:00
    Spacer architektoniczny po Placu Małachowskiego
    Plac Małachowskiego (przed Zachętą)Plac Małachowskiego
  • 12.07 (SOB) 15:00
    Spacer choreograficzny na Placu Małachowskiego
    Plac Małachowskiego (przed Zachętą)Plac Małachowskiego
  • zbliżenie na dłonie myjące czereśnie
    13.07 (ND) 12:00
    Jedzenie / Pamięć. Przechowywanie
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie, osoba w przestrzeni wystawy
    13.07 (ND) 12:15
    Niedzielne oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 14:15)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • neonowo podświetlone pomieszczenie, ludzka sylwetka w tle
    13.07 (ND) 12:30
    Robimy największe dzieło sztuki na świecie!
    Warsztaty rodzinne (12:30 i 15:00)
    Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)
  • zdjęcie ludzie trzymający w górze patyki z wstążkami
    15.07 (WT) 12:30
    Zachęta dzieci! Otwarte warsztaty dla dzieci w wieku 7-13 lat
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 15.07 (WT) 17:30
    Wosk i pigment
    Warsztaty malarskie z enkaustyki dla dorosłych
    Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)