Jan Dobkowski jeszcze podczas studiów odrzucił rozwiązania fakturalne wywodzące się z postimpresjonizmu. Wyeliminował z obrazu przestrzeń malarską, a powierzchnię płótna wypełniał dużymi płaskimi plamami gładko kładzionego koloru. Ograniczył gamę barwną do dwóch kontrastujących ze sobą barw dopełniających: czerwieni i zieleni. Linia kreśląca kształty biegła niespokojnymi, zawiłymi skrętami, tworząc secesyjno-dekoracyjne układy. Pomimo deformacji i wyolbrzymienia kształtów jego obrazy są przedmiotowe, a nie abstrakcyjne. Repertuar powtarzających się motywów obejmuje m.in. zwielokrotnione piersi o mocno zaznaczonych sutkach, głowy z kosmykami włosów przypominającymi płomyki ognia, ludzkie szkielety, serca, plemniki i kształty embrionalne. Wyrażają one treści symboliczne: radość życia i płodność natury podlegającej nieustannej przemianie.

W 1969 roku artysta w płycie paździerzowej wyciął – jak sam to określił – „kobiety wielobiustowe, jabłkokobiety, kobietyptaki, gruszkokobiety”. Założeniem Dobkowskiego było ich prezentowanie w wolnej przestrzeni, w czasie, kiedy przyroda pozostaje w uśpieniu. Jako cykl Przedłużenie lata zostały sfotografowane wśród anten telewizyjnych na dachu bloku na osiedlu za Żelazną Bramą na warszawskiej Woli, gdzie mieszkali artysta i jego żona. Zostały także zaprezentowane w ramach organizowanego przez CBWA Zachęta cyklu wystaw popularyzujących sztukę współczesną w zakładach pracy: zawisły wraz z przestrzennymi sylwetkami Nowe stworzenie świata Jerzego „Jurry’ego” Zielińskiego w hali fabrycznej Tarchomińskich Zakładów Farmaceutycznych „Polfa” w Warszawie.

Przeniesienie motywów poza dwuwymiarową płaszczyznę płótna i ich fotografowanie w realnym otoczeniu świadczy o zainteresowaniu Dobkowskiego przestrzenią. Tak zaprezentowane prace wymagały dynamicznego widzenia poruszającego się odbiorcy, który stawał się w ten sposób współtwórcą dzieła. Podobne eksperymenty z przestrzenią pojawiły się w sztuce awangardowej już na początku XX wieku, Dobkowskiego można więc włączyć w długi szereg artystów zainteresowanych tym problemem od ponad stu lat.

Ewa Skolimowska