Miejsce Projektów Zachęty

kuratoka: Monika Kopczewska

W swoim projekcie zatytułowanym Moving Things, prezentowanym w Miejscu Projektów Zachęty, Marta Krześlak pozostając wierna swojej metodzie twórczej zapełnia galerię ruchomymi obrazami i obiektami. W głównej sali trzy mechanizmy migoczą w świetle i wydają ciche dźwięki. Dwa z nich to wiry — obracające się wokół własnej osi ażurowe obiekty, trzeci — kolisty — podróżując wzdłuż sali, nawiązuje do dobowej drogi słońca po niebie.  Cykliczność oraz ruch wirowy jako uniwersalna siła rządząca światem i wszechświatem inspirują artystkę. Stały obieg materii podkreśla użycie w konstrukcjach znalezionych materiałów. Zestawiając je ze sobą autorka nie unika kiczu,  akcentuje „garażowość” i surowość wykonania.

Zapętlona poetycka narracja w towarzyszącej projekcji stopniowo zmienia perspektywę od skali wszechświata, poprzez pustynie, do domu artystki. Następnie jej zwielokrotniana sylwetka staje się gwiezdną konstelacją, aby na koniec okazała się poranną rosą. Projekcji towarzyszy ścieżka dźwiękowa zwieńczona przewrotnie utworem My Heart Will Go On. Film można interpretować na  wiele sposobów: symbolicznie, popkulturowo, nostalgicznie  czy wyłącznie estetycznie.

Otwartość znaczenia prac jest istotna dla artystki. Zwraca na to uwagę już samym tytułem — świadomie decydując się na jego angielską wersję, zachowuje jego dwuznaczność. Moving Things to w tłumaczeniu po prostu „ruszające się przedmioty”, jak i „poruszając rzeczy” czy „rzeczy poruszające, wzruszające”. Artystka nie decyduje się również na finalne wnioski, poddaje przestrzeń subiektywnemu odczuciu widza. Sięgając do Manifestu krystalizmu przywołuje zestawienie pozór–esencja (prawda) i snuje refleksję o nieuchwytności, zmianie i obecności wielu rzeczywistości jednocześnie („każda esencja nie jest niczym innym jak pozorem dla innej esencji”).

Zadaje pytanie: Co widzisz? Czy to garść znalezionych przedmiotów czy może coś więcej? Jak zdecydujesz się patrzeć? Eksperymentuje, zapraszając do refleksji, kontemplacji i intuicyjnego odbierania przestrzeni („Tak jakbyś wszedł do garażu, w którym wije się jakieś marzenie”). Wystawa ta jest również zachętą do powrotu do dziecięcej twórczej wyobraźni budującej niezwykłe znaczenia i historie, ożywiającej elementy codzienności. Artystka zaprasza widzów do sięgnięcia do podświadomych skojarzeń i zanurzenia się w stworzonej w Miejscu Projektów Zachęty hipnotyczno-nostalgicznej atmosferze.

Marta Krześlak (ur. 1994) jest absolwentką Pracowni Multimediów ASP w Łodzi (2018). Studiowała też w ASP w Warszawie i w Ecole Nationale Superièure Des Beaux Arts w Lyonie. Obecnie doktorantka ASP w Krakowie. Używając obiektów znalezionych, buduje narracje, w których analizuje naturę ludzkiego działania i jego interakcje z przestrzenią. Interesuje ją możliwość przywołania wspomnienia przez zapamiętane i wyobrażone krajobrazy oraz wiara w jego sprawczość. Tworzy kinetyczne instalacje przestrzenne, posługuje się wideo i kolażem. Jej prace prezentowane były na wielu wystawach indywidualnych (w m.in. w CSW Zamek Ujazdowski, Gdańska Galeria Miejska, Industra Art Brno, Galeria Szara Kamienica) i zbiorowych (m.in. w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie, Muzeum Sztuki w Łodzi, Museum of Contemporart Art w Hiroshimie). Laureatka Festiwalu Młode Wilki, Nagrody Fundacji Grey House i Konkursu Najlepszych Dyplomów w Gdańsku. Mieszka i pracuje w Grabinie pod Łodzią i w Brukseli.

martakrzeslak.com