Mroczna ekologia – spotkanie promocyjne
Wydarzenie tłumaczone na polski język migowy

Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)
wstęp wolny

Wydarzenie tłumaczone na polski język migowy
Tłumaczki: Emilia Szuchniewicz oraz Kinga Chmielewska

Serdecznie zapraszamy na spotkanie z tłumaczką Anną Barcz i Andrzejem Marcem. Spotkanie poprowadzi Julia Krupa.

Anna Barcz — filozofka, tłumaczka, specjalistka od ekokrytyki. Pracuje w Instytucie Historii im. Tadeusza Manteuffla Polskiej Akademii Nauk, gdzie prowadzi badania z obszaru geometodologii i humanistyki środowiskowej. Kierowała projektami naukowymi poświęconymi kulturowej dynamice relacji ludzi i zwierząt oraz rzek. Autorka książek: Realizm ekologiczny. Od ekokrytyki do zookrytyki w literaturze polskiej (2016); Animal narratives and culture. Vulnerable realism (2017); Environmental cultures in Soviet East Europe. Literature, history and memory (2021).

Andrzej Marzec — autor wstępu do tłumaczenia „Mrocznej ekologii”. Filozof, redaktor „Czasu Kultury”. Zainteresowania badawcze prelegenta skupiają się wokół: spekulatywnego realizmu, ontologii zwróconej ku przedmiotom, humanistyki środowiskowej oraz współczesnego kina alternatywnego. Autor książek: „Widmontologia. Teoria filozoficzna i praktyka artystyczna ponowoczesności” (2015) oraz „Antropocień – filozofia i estetyka po końcu świata” (2021).

Julia Krupa — Absolwentka warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych na Wydziale Malarstwa (dyplom „Zbieraczka, Zielarka, Wiedźma. Kobiecość wobec Natury” z wynikiem celującym obroniony 2021r.). Doktorantka w Szkole Doktorskiej Nauk Humanistycznych na Uniwersytecie Warszawskim. Prowadzi projekt „Zielarska droga do feministycznej bioegalitarności. Tradycje fitoterapeutyczne w Polsce wobec kryzysu klimatycznego”. Laureatka głównej nagrody w konkursie artystycznym Entry związanym z Galerią Promocyjną w Warszawie. Artystka i kuratorka wdrażająca w swoją pracę idee ekofeminizmu.

„Mroczna ekologia to propozycja międzygatunkowego współbycia, która nawiązując do halloweenowej idei karnawałowej egalitarności, staje się jednocześnie nietypowym projektem politycznym, zarysem przyszłej wspólnoty. Mortonowi udaje się z powodzeniem połączyć to, co ciemne, pozaludzkie, wstrętne, przerażające ze wspólnototwórczą rzeczywistością gry, zabawy, śmiechu, a nawet głupoty. Wprowadzając kategorię widmowości, wskazuje na wycofaną, migotliwą obecność pozaludzkiej rzeczywistości, która niczym mgła oblepia i spowija wszystko to, co ludzkie”. [Andrzej Marzec, wstęp]

Timothy Morton (1968) jest jednym z bardziej wpływowych współczesnych filozofów, wpisujących się w nurt myślenia o ekologii, polityce, literaturze, architekturze i muzyce. Zawiaduje katedrą filologii angielskiej Rita Shea Guffey na Uniwersytecie Rice. Współpracował z takimi artystami jak: Björk, Laurie Anderson, Olafur Eliasson, and Pharrell Williams. Jest autorem ponad 20 książek, m.in. Ecology Without Nature (2007), Hyperobjects: Philosophy and Ecology after the End of the World (2013), Being Ecological (2018).

Wydarzenie towarzyszące wystawie
  • 15.03 – 26.05.2024
    Zza gór się słońce wznosi blade

    Zachęca i wymaga, abyśmy myśleli o powiązaniach z nie-ludzkimi i pozaludzkimi bytami: począwszy od złóż metali i promieniowania, po drożdże, małże czy powietrze. Nie uprzywilejowuje człowieka. Nie pozwala się romantyzować ani fetyszyzować, ujarzmiać ani uprzedmiotawiać. Mroczna ekologia — koncept rozwinięty przez Timothy’ego Mortona — podkreśla tajemniczość i złożoność ekologicznych problemów, które często pozostają poza zasięgiem naszej (ludzkiej) świadomości. To filozoficzne narzędzie, które pozwala przyjrzeć się relacjom siebie ze światem — ulegającym coraz większym, szybszym i trudniejszym do zrozumienia zmianom. Umożliwia odnalezienie się w mroku — w spektrum dziwnych i niezrozumiałych transformacji przejawiających się w wydarzeniach o różnej skali: od całej planety do pojedynczych ludzkich ciał.

    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
Nadchodzące wydarzenia
wszystkie
  • 03.12 – 15.12.2025
    Stwórz swoje przemówienie prezydenckie!
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 11.12 (CZW) 12:15
    Czwartkowe oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 17:30)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 11.12 (CZW) 18:00
    Spotkanie Klubu Książki Zachęta – „Wszystko to zbyt małe”
    Zachęta | wejście od ul. Burschego (schodami w dół)Zachęta | wejście od ul. Burschego (schodami w dół)
  • 13.12 (SOB) 12:15
    Oglądamy razem wystawę!
    Oprowadzanie dla osób, dla których polski nie jest pierwszym językiem
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 13.12 (SOB) 15:00
    Dzikie twory
    Warsztaty z kolażu dla dorosłych towarzyszące wystawie Katarzyny Depty-Garapich „Zdziczała”
    Miejsce Projektów ZachętyMPZ
  • 13.12 (SOB) 16:00
    Ciągle zerkam kątem oka. Opowieści matek osób z niepełnosprawnościami
    Premiera publikacji
    Zachęta | sala kinowa - wejście główne (poziom –1), przez hol główny Zachęta | sala kinowa - wejście główne (poziom –1), przez hol główny
  • kobieta uprawiająca jogę w barokowym holu
    14.12 (ND) 10:45
    Joga w Zachęcie
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 14.12 (ND) 12:15
    Niedzielne oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 14:15)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 14.12 (ND) 15:00
    The Metamorphosis Album – A Meeting of Past and Imagination
    Open workshop in English for adults
    Miejsce Projektów ZachętyMPZ
  • 15.12 (PN) 11:00
    MAMY czas dla sztuki
    Spotkanie dla rodziców i osób opiekującymi się małymi dziećmi w wózkach, chustach i nosidełkach
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 16.12 (WT) 17:00
    Agresja w polityce? Narutowicz 1922 | 2025
    W 103. rocznicę śmierci Gabriela Narutowicza
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 16.12 (WT) 18:00
    Nie-ludzkie. Powinowactwa z wyboru
    Anita Jarzyna rozmawia z Katarzyną Deptą-Garapich na jej wystawie „Zdziczała”
    Miejsce Projektów ZachętyMPZ