Jedzenie / Pamięć. Przechowywanie
Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki
wstęp bezpłatny, obowiązują zapisy poprzez formularz zgłoszeniowy na dole strony
03
Projekt ten bada tradycje związane z technikami konserwacji żywności – fermentacją, konserwowaniem w cukrze i kiszeniem – traktując je jako metaforę zachowywania rytuałów, kultury i narracji w zbiorowej pamięci diasporowych społeczności. Tak jak konserwowana żywność ma na celu zapewnienie nam pożywienia w czasach niedoboru, tak konserwacja służy jako sposób ochrony dziedzictwa kulturowego, zapewniając, że zostanie ono przekazane kolejnym pokoleniom, a także oferując odporność, uzdrowienie i samowystarczalność w czasach kryzysu.
Techniki konserwacji żywności są starożytne i międzykulturowe, sięgają mileniów i łączą różne ludy, łącząc nas z przeszłością oraz mądrością naszych przodków. Te metody, które łączą nas z przeszłością, stanowią wspólne ludzkie doświadczenie, które przekracza granice i czas. Koncepcja Piwnicy jest kluczowa dla naszego badania. W tym kontekście reprezentuje ona przestrzeń zarówno do przechowywania, jak i odzyskiwania – magazyn pamięci i materiałów. Tradycyjnie piwnica jest domową przestrzenią, w której przechowuje się konserwowaną żywność; jednak w czasach konfliktu lub wojny staje się także schronieniem, chroniąc swoich właścicieli, zachowując nie tylko jedzenie, ale i ich życie. Jest symbolem odporności, wyrażając przekonanie, że nawet w najtrudniejszych czasach przetrwanie jest możliwe.
Zapraszamy uczestników/czki z doświadczeniem migracji do podzielenia się swoją wiedzą na temat konkretnych technik konserwacji żywności w formie warsztatów, w których uczestnicy będą mieli możliwość praktycznego wypróbowania tych technik. Dodatkowo odbędzie się wspólne gotowanie, w którym składniki przechowane podczas warsztatów posłużą jako baza do przygotowania wspólnego posiłku. To doświadczenie pozwoli nam nie tylko zachować wiedzę w formie pamięci, ale również przeżyć ją poprzez aktywne uczestnictwo, angażując zarówno ciało, jak i umysł.
Wspólne gotowanie:
3 sierpnia
31 sierpnia
13 lipca
12:00–15:00
Gotujemy gruzińska adjike z Nato
Nato – Gruzinka i Polka, pedagożka i animatorka języka, od 22 lat uczy dzieci i młodzież, traktując język nie jako szkolny obowiązek, lecz jako narzędzie pewności siebie i porozumienia. Tworzy projekty, w których język spotyka się ze sztuką, alfabet z wyobraźnią. Wraz z Dorotą Podlaską stworzyła artystyczne tablice do nauki alfabetu gruzińskiego, dziś będące częścią kolekcji Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki.
20 lipca
12:00–15:00
Gotujemy krymskotatarski dżem z Ernestem
Ernest Suleymanov to krymskotatarski działacz społeczny, aktywista i współwłaściciel warszawskiej restauracji „Krym”. Na Krymie organizował demonstracje wspierające Ukrainę i sprzeciwiające się tzw. „rosyjskiemu referendum”. Z powodu swojej działalności został objęty poszukiwaniem przez rosyjskie władze okupacyjne, co zmusiło go do opuszczenia rodzinnych stron.
3 sierpnia
12:00–15:00
Gotujemy Mukhalal razem z Maysoon
Maysoon pochodzi z Iraku i mieszka w Polsce od 2012 roku. Pracuje jako kucharka, wcześniej była związana ze Spółdzielnią „Słuszna Strawa”. Podczas spotkania podzieli się przepisem i metodą kiszenia warzyw – głównie kalafiora i marchwi. Mukhalal, czyli arabskie kiszonki, są ważnym elementem lokalnej kuchni – dodaje się je do zup, dań głównych, a także serwuje jako dodatek dekoracyjny. Choć mogą brzmieć znajomo, nie należy ich mylić z kiszoną rzepą czy cytrynami. Kuchnia arabska potrafi zaskoczyć nie tylko smakiem, ale też formą i wyglądem – Maysoon z przyjemnością Wam to pokaże.
31 sierpnia
12:00–15:00
Gotujemy erytrejskie Tsebhi razem z Mebrat
Mebrat pochodzi z Erytrei i przez długi czas pracowała w Spółdzielni „Słuszna Strawa”. Jednym z najbardziej znanych dań kuchni erytrejskiej jest Tsebhi – w lokalnym języku oznacza to potrawę przygotowywaną przez gotowanie lub duszenie. Istnieje wiele wersji tego dania, ale Mebrat pokaże tę typową dla swojej rodzinnej miejscowości. Wśród głównych składników znajdą się pomidory, cebula, czosnek oraz aromatyczna mieszanka przypraw, która odgrywa ważną rolę w konserwowaniu warzyw.
Udział w warsztatach jest możliwy tylko po zapisach (limit 15 uczestników), natomiast pozostałe osoby mogą wejść na wydarzenie swobodnie, bez zapisów.
Każda osoba uczestnicząca w warsztatach powinna przynieść ze sobą niewielki słoik na przygotowany produkt.
Vladyslav Gryn – wolontariusz, aktywista, współzałożyciel kolektywu Galas. Od początku pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę działa wspólnie z kolektywem Galas, BLYZKIST i Dom Kultury „Słonecznik” w Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Angażuje się w działania na rzecz integracji migrantów i uchodźców w polskim społeczeństwie poprzez projekty wspólnotowe i działania kulturalne. Oprócz swojej oddolnej działalności, angażuje się również w międzynarodowe dyskusje na temat sytuacji humanitarnej w Ukrainie.