Jerzy Nowosielski

17.11.2023 – 04.02.2024 Jerzy Nowosielski

Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki

kuratorzy: Anna Budzałek, Janusz S. Janowski
produkcja: Michał Kubiak, Michał Jachuła
współpraca: Zuzanna Andruszko
projekt ekspozycji: Lotne Studio (Barbara Sługocka, Julia Wróblewska)
montaż wystawy: Andrzej Bialik, Dariusz Bochenek, Remigiusz Olszewski, Grzegorz Ostromecki, Paweł Ostromecki
opieka konserwatorska: Michalina Sobierajska
komunikacja wystawy: Zofia Koźniewska, Milena Liebe, Alicja Malicka, Aleksandra Sienkiewicz
program towarzyszący wystawie: Elżbieta Dmochowska, Jędrzej Zakrzewski

Jerzy Nowosielski (1923–2011) swą artystyczną podróż rozpoczął w 1940 roku, kiedy podjął studia w okupacyjnej Staatliche Kunstgewerbeschule w Krakowie w pracowni Stanisława Kamockiego. Po wojnie w latach 1945–1947 kontynuował naukę w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych u prof. Eugeniusza Eibischa, jednak dyplom uzyskał dopiero w 1961 roku. W latach 1945–1949 należał do Grupy Młodych Plastyków, w latach 1957–1958 był związany z łódzką grupą Piąte Koło, a jednocześnie, w 1957 roku, został członkiem założycielem II Grupy Krakowskiej (nawiązującej do tradycji przedwojennej Grupy Krakowskiej). Od 1957 roku wykładał w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi, a latach 1962–1993 — w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Swoją twórczość miał okazję zaprezentować podczas ważnych wydarzeń artystycznych, jak np. Biennale w Wenecji w 1956 roku oraz Biennale w São Paulo w 1959 roku. Wyrazem uznania dla jego talentu stały się liczne nagrody, m.in. Nagroda im. Jana Cybisa (1985), Nagroda Fundacji Kultury Polskiej (1995), Nagroda im. Witolda Wojtkiewicza (1999).

Wystawa przygotowana z okazji setnej rocznicy urodzin artysty prezentuje cztery wątki z jego twórczości: pejzaż, ciało, abstrakcję i ikonę. Pejzaże komponowane z płaskich, geometrycznych form, malowane z różnych perspektyw, przywodzą na myśl ujęcia filmowe. Drugi temat, ciało, nie jest tu obiektem estetycznej kontemplacji, ale staje się niemal geometryczną formą, jest uproszczone, zrytmizowane i anonimowe — artysta dążył do ukazania ciała uświęconego, wyabstrahowanego z ziemskiej rzeczywistości. Trzeci wątek, abstrakcja, w twórczości tego malarza odnosi się przede wszystkim do bytu najwyższego, do transcendencji, której emanację stanowi światło, także światło wiedzy i olśnienie. I wreszcie ikona — Jerzy Nowosielski poprzez nowoczesne „ikonowe” postrzeganie rzeczywistości wprowadził jedną uniwersalną normę, zarówno dla wczesnych przedstawień motywów świeckich, jak i późniejszych — religijnych. Nowatorskie spojrzenie na kanoniczność tematów religijnych dało możliwość przywrócenia tej tematyce jej pierwotnego znaczenia.

Cztery typy obrazowania zestawione ze sobą stanowią niejako definicję twórczości Nowosielskiego. W każdym z motywów można dostrzec fascynację geometrią, w której zamyka się opisywanie doznań duchowych i doświadczeń jak najbardziej realnych, oraz mistyczną, pełną symboli wizję rzeczywistości. Patrząc na te obrazy, widz otrzymuje rzadką dzisiaj możliwość doświadczenia świata, w którym rzeczywistość jest emanacją absolutu.


prace z kolekcji: Wojciech Fibak, Wojciech Grzybała, Tomasz Michalski, Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Muzeum Narodowe we Wrocławiu, Muzeum Narodowe w Krakowie, Muzeum Narodowe w Poznaniu, Muzeum Narodowe w Szczecinie, Muzeum Narodowe w Warszawie, STARAK Collection, Zachęta — Narodowa Galeria Sztuki, ZASP Stowarzyszenie Polskich Artystów Teatru, Filmu, Radia i Telewizji, Oddział w Krakowie

Szczególne podziękowania za udzielenie licencji do wizerunków prac Jerzego Nowosielskiego zechcą przyjąć: Andrzej Starmach, Parafia Prawosławna pw. Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny w Krakowie

Prace artysty w kolekcji Zachęty

  • Zdjęcie pracy Wschód słońca w Bieszczadach (Wschód słońca w górach)
    Wschód słońca w Bieszczadach (Wschód słońca w górach)Jerzy Nowosielski1963
  • Zdjęcie pracy Kolejka wąskotorowa (W górach)
    Kolejka wąskotorowa (W górach)Jerzy Nowosielski1963
  • Zdjęcie pracy Miasto u stóp gór (Pejzaż)
    Miasto u stóp gór (Pejzaż)Jerzy Nowosielski1963
Powiązane materiały
  • Czarno-białe zdjęcie, portret kuratorki oraz prowadzącej podcast na tle obrazu Nowosielskiego
    mediateka / audio
    Na Zachętę #19 – Sztuka, która ma dawać nadzieję
  • Widok wystawy
    mediateka / dokumentacja 3D
    Wystawa 3D: Jerzy Nowosielski
  • Grafika obiektu: Jerzy Nowosielski
    mediateka / foldery / teksty
    Jerzy Nowosielski
    Materiały edukacyjne
Powiązane wydarzenia
  • Dwie osoby w przestrzeni wystawy. Oglądają obraz wiszący na pomarańczowym tle
    25.11.2023 (SOB) 12:30
    Saturday Artwalk | Jerzy Nowosielski
    Guided tour in english
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Pomarańczowy obraz, wiszący na pomarańczowej ścianie
    25.11.2023 (SOB) 12:30
    Geometryczne krajobrazy
    Warsztaty z cyklu „Co robi artysta?” dla rodzin z dziećmi w spektrum autyzmu
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Portret kuratorki; blondynka w okularach trzymająca mikrofon.
    26.11.2023 (ND) 12:15
    JERZY NOWOSIELSKI
    OPROWADZANIE KURATORSKIE PO WYSTAWIE
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Obraz, ikona przedstawiający świętego w aureoli, zielone tło, płaskie plamy barwne.
    06.12.2023 (ŚR) 12:00
    Mikołajki w Zachęcie
    Warsztaty wokół ikony św. Mikołaja
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Zdjęcie; kadr przedstawiający kilka prac oraz zwiedzających ekspozycję Jerzy Nowosielski.
    15.12.2023 (PT) 12:15
    Patrzeć/Zobaczyć
    Oprowadzanie dla dorosłych 60+ po wystawie „Jerzy Nowosielski”
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Zdjęcie; kadr przedstawiający zwiedzającą oraz ikony na wystawie Jerzy Nowosielski.
    16.12.2023 (SOB) 12:30
    Ikony Jerzego Nowosielskiego
    Warsztaty z cyklu „Co robi artyst(k)a?” dla rodzin z dziećmi w spektrum autyzmu
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Zdjęcie; kadr przedstawiający grupkę ludzi na wystawie Jerzy Nowosielski.
    17.12.2023 (ND) 12:30
    Geometryczne krajobrazy
    Warsztaty rodzinne (godz. 12:30 i 15:00)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 30.12.2023 (SOB) 12:30
    Saturday Artwalk
    Guided tour in English
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Postać przechadzającą się po wnętrzu wystawy
    07.01 (ND) 12:15
    Niedzielne oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 14:15)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Mężczyzna w sali wystawowej, przed nim na ścianie trzy abstrakcyjne obrazy.
    10.01 (ŚR) 17:00
    Abstrakcja. Wykład Anny Budzałek
    Cykl wykładów „Nowosielski w czterech odsłonach”
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • ALT: Zdjęcie; kadr przedstawiający osoby zwiedzające oraz kilka prac z wystawy Jerzy Nowosielski.
    13.01 (SOB) 12:30
    Saturday ArtWalk
    Guided tour in English
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Widok wystawy
    14.01 (ND) 12:15
    Niedzielne oprowadzania po wystawie „Jerzy Nowosielski”
    (godz. 12:15 i 14:15)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Abstrakcja w której dominuje kolor zielony, gdzieniegdzie pojawiają się pomarańczowo-rdzawe akcenty
    16.01 (WT) 14:00
    Zima w mieście | Geometryczne krajobrazy
    Warsztaty rodzinne
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Obraz olejny, abstrakcja w kolorze turkusu z kontrastowymi pomarańczowymi liniami.
    17.01 (ŚR) 10:00
    Zima w mieście | Wielkoformatowa kolejka
    Warsztaty z cyklu „Co robi artyst(k)a?” dla rodzin z dziećmi w spektrum autyzmu
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Obraz olejny, abstrakcja w kolorze turkusu z kontrastowymi pomarańczowymi liniami.
    19.01 (PT) 10:00
    Zima w mieście | Wielkoformatowa kolejka
    Warsztaty z cyklu „Co robi artyst(k)a?” dla rodzin z dziećmi w spektrum autyzmu
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Zdjęcie; kadr przedstawiający kilka prac z wystawy Jerzy Nowosielski.
    19.01 (PT) 12:00
    Patrzeć/zobaczyć
    Wykład dla dorosłych 60+ do wystawy „Jerzy Nowosielski”
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • ALT: Zdjęcie; kadr przedstawiający kilka prac z wystawy Jerzy Nowosielski
    21.01 (ND) 12:15
    Niedzielne oprowadzanie po wystawie Jerzy Nowosielski
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Kobieta na tle czarnego tła. Na nim ikona w zielonkawych barwach.
    21.01 (ND) 13:00
    IKONA. WYKŁAD MIROSŁAWA PIOTRA KRUKA
    Cykl wykładów „Nowosielski w czterech odsłonach”
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • ALT: Zdjęcie; kadr przedstawiający kuratorkę wystawy Annę Budzałek
    21.01 (ND) 14:15
    Jerzy Nowosielski
    Oprowadzanie kuratorskie po wystawie
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Abstrakcja w której dominuje kolor zielony, gdzieniegdzie pojawiają się pomarańczowo-rdzawe akcenty
    23.01 (WT) 14:00
    Zima w mieście | Geometryczne krajobrazy
    Warsztaty rodzinne
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Obraz olejny, abstrakcja w kolorze turkusu z kontrastowymi pomarańczowymi liniami.
    24.01 (ŚR) 10:00
    Zima w mieście | Wielkoformatowa kolejka
    Warsztaty z cyklu „Co robi artyst(k)a?” dla rodzin z dziećmi w spektrum autyzmu
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Książki stojące na marmurowym blacie
    24.01 (ŚR) 15:30
    Publikacje o Jerzym Nowosielskim
    Spotkanie autorskie z Krystyną Czerni i Anną Budzałek
    Zachęta | wejście od ul. Burschego (schodami w dół)Zachęta | wejście od ul. Burschego (schodami w dół)
  • Mężczyzna w pomarańczowej bluzie stoi plecami do nas, za nim pomarańczowa ściana na której wisi pomarańczowy obraz.
    24.01 (ŚR) 17:00
    PEJZAŻ. Wykład Anny Budzałek
    Cykl wykładów „Nowosielski w czterech odsłonach”
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Obraz olejny, abstrakcja w kolorze turkusu z kontrastowymi pomarańczowymi liniami.
    26.01 (PT) 10:00
    Zima w mieście | Wielkoformatowa kolejka
    Warsztaty z cyklu „Co robi artyst(k)a?” dla rodzin z dziećmi w spektrum autyzmu
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 26.01 (PT) 14:00
    Zima w mieście | Ikony Jerzego Nowosielskiego i warsztat z własnoręcznego wyrabiania farb
    Warsztaty dla młodzieży
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Widok wystawy, Trzy kobiece akty na tle białej ściany.
    28.01 (ND) 12:15
    Niedzielne oprowadzania po wystawie „Jerzy Nowosielski”
    (godz. 12:15 i 14:15)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Sylwetka przed obrazem na białej ścianie przedstawiającym kobiecy akt.
    31.01 (ŚR) 17:00
    Ciało. Wykład Anny Budzałek
    Cykl wykładów „Nowosielski w czterech odsłonach”
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Obraz olejny, stojąca kobieta w czerwonym płaszczu przygląda się obrazowi ustawionemu na sztaludze. Mamy wrażenie jakby oglądała swój portret w lapidarnie przedstawionym studio artysty.
    01.02 (CZW) 17:00
    Pracownia Nowosielskiego
    Spotkanie z Beatą Ewą Białecką i Krzysztofem Klimkiem
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • Widok wystawy, postać na tle niebieskiego obrazu zawieszonego na ścianie.
    03.02 (SOB) 12:30
    Saturday ArtWalk
    Guided tour in English
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Kobieta siedząca na kanapie z mikrofonem w dłoni, na pierwszym planie karafka z wodą, w tle prezentacja wyświetlana na ścianie.
    03.02 (SOB) 14:15
    Jerzy Nowosielski
    Oprowadzanie kuratorskie po wystawie
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • Portret kuratorki na pomarańczowym tle.
    04.02 (ND) 12:15
    Jerzy Nowosielski. Finisażowe oprowadzania kuratorskie po wystawie
    (godz. 12:15 i 14:15)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta

Informacje

Jerzy Nowosielski
17.11.2023 – 04.02.2024

Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki
pl. Małachowskiego 3, 00-916 Warszawa
Zobacz na mapie

Godziny otwarcia:
wtorek – niedziela godz. 12–20
czwartek – wstęp wolny    
kasa biletowa czynna do godziny 19.30   

Współorganizator:
mnk

Instytucja finansowana przez:
MKiDN

mecenas Zachęty:
orlen

Patron medialny:
tvp kultura

Partner wystawy:
qsecurieties