Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki

wernisaż: 2.09, godz. 19
kuratorka: Marta Miś

Dwubiegunowo to pierwsza tak obszerna prezentacja twórczości Jacka Malinowskiego w Zachęcie. Pokazuje wybór z filmografii artysty, który od 2000 roku realizuje filmy w formule fałszywego dokumentu. Przez kilkanaście lat Malinowski wypracował własną, rozpoznawalną stylistykę paradokumentalną, która jest ważnym elementem jego autorskiego „charakteru pisma”. Jednocześnie wystawa ukazuje coraz głębsze zanurzenie twórcy w kinie gatunków traktowanym przez niego jako pole eksperymentu oraz poszukiwań formalnych w obrębie medium filmowego. Tytuł ekspozycji w przewrotny sposób oddaje podwójność obecną w artystycznej działalności Malinowskiego (absolwenta rzeźby w warszawskiej ASP wywodzącego się z kręgu Kowalni) eksplorującej granice między kreacją i rzeczywistością, fabułą i dokumentem.   

Wychodząc od teorii kino-oka Dżigi Wiertowa, która zakładała, że „oko” kamery jest obiektywnym i nieomylnym źródłem poznania rzeczywistości, wystawa stawia pytania o granice prawdy i fikcji w medium filmowym, o wpływ wybranej przez reżysera formy na odbiór jego dzieła, w końcu o „czytanie” gatunkowej formuły przez widzów. Punktem wyjścia dla jej narracji jest powstała w latach 2000–2008  trylogia HalfAWoman (Półkobieta), która do dziś — mimo wzrastającej w kinie od lat 90. popularności mockumentu — budzi konsternację części publiczności wierzącej w prawdziwość przedstawionej przez Jacka Malinowskiego historii. W kolejnych prezentowanych filmach artysta bawi się formułą fałszywego dokumentu: w Celebracji Erwina Koloczka z przymrużeniem oka ukazuje celebrytyzację współczesnej kultury, a w 2039 tworzy wizję świata przyszłości, odwołując się dowcipnie do kina science fiction. Ostatnia z prac, Nosferatu — Dyktator lęku, to instalacja filmowa zainspirowana klasycznymi horrorami F.W. Murnaua (1922) i Wernera Herzoga (1979), która pokazuje autorskie podejście Malinowskiego do remake’u.

Integralną część wystawy stanowi program towarzyszący umieszczający prace Jacka Malinowskiego w szerszym kinematograficznym kontekście. W jego ramach odbędzie się w Zachęcie premiera najnowszego filmu artysty zatytułowanego Plama, będącego grą z wątkami kina katastroficznego.