Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki

artystki i artyści: Andrzej Dudek-Dürer, Eugeniusz Get-Stankiewicz, Krystyna Jachniewicz, Grzegorz Marszałek, Janusz Przybylski, Alina Szapocznikow, Andrzej Tryzno, Monika Zawadzki, Mira Żelechower-Aleksiun
kurator: Michał Jachuła
współpraca: Maria Świerżewska
realizacja wystawy: Anna Muszyńska, Dariusz Bochenek, Remigiusz Olszewski

Żywe magazyny: Autoportret. Folder (pdf)

Autoportret przed przedstawieniem go światu musi zadowolić i portrecistę, i portretowanego — artystkę bądź artystę. W pracach o takim charakterze nie ma miejsca na kompromis, co pokazuje zarówno sztuka dawna, jak i współczesna — artyści jako autorzy i bohaterowie własnej sztuki są dla siebie bardzo ważni, dlatego z pełną świadomością podejmują to wyzwanie.

Żywe magazyny: Autoportret  to najnowszy pokaz z kolekcji Zachęty i jednocześnie druga odsłona w cyklu tematycznych prezentacji zbiorów galerii. Każda zbudowana wokół innego zagadnienia.

Temat autoportretu ma długą tradycję w sztuce, a jego nośność sprawia, że podejmują go wszystkie pokolenia twórców wizualnych. Wzięcie własnej osoby na warsztat sztuki wynika zarówno z „komfortu” dostępności obiektu, jak i trudu „zmagania się ze sobą”. We własnych wizerunkach twórcy rejestrują wewnętrzne stany ducha, umysłu i ciała — porównywalne szerzej z kondycją ludzką. Dlatego autoportrety można rozpatrywać również w sensie uniwersalnym — są rodzajem zwierciadła, w którym oglądający odnaleźć mogą własne doświadczenia.  Są również wyrazem subiektywnego postrzegania rzeczywistości przez artystów w relacji „ja i społeczeństwo”, dlatego ich znaczenie wykracza też daleko poza gest prezentacji siebie światu.

W kolekcji Zachęty znajduje się wiele autoportretów, jak i prac o takim charakterze znaczeniowym. Wybór dzieł do najnowszego pokazu prac ze zbiorów obejmuje grafiki Andrzeja Dudka-Dürera, Eugeniusza Geta-Stankiewicza i Grzegorza Marszałka, malarstwo Krystyny Jachniewicz, Janusza Przybylskiego, Andrzeja Tryzno i Miry Żelechower-Aleksiun, a także rzeźby Aliny Szapocznikow i Moniki Zawadzki. Prace pochodzą z różnych momentów tworzenia kolekcji i prezentują szeroki wybór postaw twórczych — od lat 60. XX wieku do dziś. Ilustrują też historię instytucji konsekwentnie budującej własną kolekcję.

Pokaz zorganizowany w Małym Salonie jest częścią cyklu Żywe magazyny, mającego związek z rewitalizacją magazynów dzieł sztuki Zachęty i przeniesieniem zbiorów do tymczasowej przestrzeni w salach wystawowych. Cykl ten stał się okazją do prezentacji fragmentów kolekcji w kolejnych odsłonach.

^{Krystyna Jachniewicz, Autoportret, 1981, kolekcja Zachęty}