Zaraz po wojnie
Tu już dla was nie ma miejsca. Formy zapisu doświadczenia żydowskiego pierwszych lat w powojennej Polsce - wykład prof. dra. hab. Jacka Leociaka
audio

Data powstania: 21.10.2015

Wykład w ramach cyklu Świat od nowa. Sztuka w Polsce lat 40. i jej konteksty

Wykład dotyczy trzech fundamentalnych wyzwań, wobec których stanęli Żydzi podejmujący próby odbudowy życia społecznego, politycznego i kulturalnego na terenie Polski w pierwszych latach po wojnie. Po pierwsze był to imperatyw sprostania doświadczeniu Zagłady w kraju, który stał się miejscem eksterminacji oraz wielkim cmentarzyskiem Żydów europejskich, w którym nieostygłe jeszcze prochy zgładzonych są bezczeszczone, a wokół rozciąga się krajobraz spustoszenia. Po drugie – doświadczenia ocalenia, powrotów do miejsc rodzinnych, opustoszałych, odmienionych, zamieszkałych przez sąsiadów nastawionych do powracających w najlepszym razie obojętnie, w najgorszym wrogo. Jest to również paradoksalne doświadczenie ocalenia, a jednocześnie nieustannego zagrożenia, kiedy próbom odbudowy czy raczej budowy nowego życia po Zagładzie towarzyszy stale poczucie nietrwałości, tymczasowości, braku bezpieczeństwa fizycznego. Po trzecie – powojenne pogromy i inne akty agresji zmuszają ocalonych Żydów do dramatycznych wyborów egzystencjalnych: zostać w Polsce i przyjąć jakąś strategie przetrwania, asymilacji i aktywnego poparcia komunistycznej władzy, czy też wyjechać z Polski i szukać swojego miejsca za granicą.

 

Powiązana wystawa

  • Grafika do wystawy Zaraz po wojnie
    03.10.2015 – 10.01.2016
    Zaraz po wojnie

    Czy kluczowy dla najnowszej historii Polski okres 1944–1948 jest równie ważny w obszarze sztuki? Jak w pierwszych latach nowej, dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości społeczno-politycznej i atmosferze, z jednej strony, „euforii odbudowy” i nadziei, z drugiej „wielkiej trwogi” odnajdywali się artyści? Wystawa jest próbą odpowiedzi na pytanie, w jaki sposób złożoność nastrojów społecznych i napięcia polityczne w powojennej Polsce znalazły swoje odzwierciedlenie w sztukach plastycznych, fotografii, filmie, a także architekturze i wzornictwie.

    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
Zobacz także
  • Grafika obiektu: Zaraz po wojnieaudio
    Zaraz po wojnie
    Polska 1944–1949: jak wkraczało nowe – prof. Andrzej Paczkowski
  • Grafika obiektu: Zaraz po wojnieaudio
    Zaraz po wojnie
    Wielka Trwoga. Polska 1944–1947 - wykład dra. hab. Marcina Zaremby