Data powstania: 30.11.2016

Lech Tomaszewski (1926-1982), artysta niepoddający się łatwiej klasyfikacji— konstruktor, rzeźbiarz, teoretyk sztuki, projektant form przemysłowych, związany wieloletnią współpracą z warszawską Akademią Sztuk Pięknych. Jego teoretyczne rozważania na pograniczu morfologii formy i nauk ścisłych – fizyki, geometrii, topologii – wydają się najciekawszym i najbardziej indywidualnym nurtem jego działalności artystycznej.

W Zakładach Artystyczno-Badawczych warszawskiej ASP Lech Tomaszewski współpracował z Oskarem Hansenem i Jerzym Sołtanem, a jego rozwiązania konstrukcyjne zawsze stawały się istotnym elementem budującym jakość wspólnych realizacji architektonicznych. Świadczą o tym Pawilon Polski w Izmirze, Stadion Warszawianki, Pawilon Polski w Brukseli czy projekt rozbudowy Zachęty.
Nowatorska topologiczna analiza formy przyniosła na początku lat 60. pierwsze idee prezentowania tych rozwiązań w przestrzeni. Początkowo szkicowane na serwetkach, wkrótce zostały ujęte w glinianych studiach rzeźbiarskich i kilku modelach przestrzennych. Najbardziej znaną realizacją jest elbląska forma przestrzenna Wstęga Möbiusa z 1967. W połowie lat 70. artysta podejmuje próbę teoretycznego opisania swoich idei i skonkretyzowania ich w postaci kilkunastu małych obiektów rzeźbiarskich.

dr Jola Gola – historyk sztuki, pracuje w Muzeum Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Monografistka Aliny Szapocznikow (katalog rzeźb, 2001; katalog rysunków, 2004). Autorka monografii architektów związanych z warszawską ASP i Zakładami Artystyczno-Badawczymi – Jerzego Sołtana (1995 – wystawa i monografia wydana wspólnie z Graduate School of Design w Harwardzie) oraz Oskara Hansena (2005 – wystawa w galerii Zachęta oraz monografia Ku formie otwartej, wydana wspólnie z Fundacją Galerii Foksal w Warszawie). Za pracę nad spuścizną Hansena nagrodzona Nagrodą Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy. Doktorat poświęcony Lechowi Tomaszewskiemu obroniła w Instytucie Sztuki Polskiej Akademii Nauk w Warszawie (2005).