Co po Cybisie?
Kanon. Wykład towarzyszący wystawie
audio

Data powstania: 04.12.2018

prowadzenie: dr hab. Monika Murawska, dr hab. Mateusz Salwa, dr Piotr Schollenberger 

Kanon to artystyczny wzorzec określający reguły tworzenia, jak i odbioru dzieł sztuki. Opisuje to, co właściwe i dopuszczalne, co mieści się w ogólnie przyjętych ramach. Ramy te nie mają jednak zazwyczaj charakteru arbitralnego — nie zostały skonstruowane wedle czyjegoś widzimisię . Na ogół uznaje się, że mają pochodzenie historyczne. Wynikają z pewnej ciągłości czasowego następstwa, z linii wpływów, które kształtują teraźniejszość. Historia staje się w ten sposób bramą prowadzącą do tego, co naturalne, spontaniczne, oczywiste. Tego, co wchodzi w obręb kanonu nie sposób odrzucić — wyrasta ono z czasu, niczym roślina z ziemi. Czy jednak z tą nieustępliwością wpływu należy się zgodzić? Osiemnastowieczny spór starożytników z nowożytnikami uświadomił artystom, że być współczesnym to czasem być niewiernym temu, co minione. Immanuel Kant podkreślał rolę geniusza zdolnego wytworzyć własne reguły postępowania, wolnego od odgórnie przyjętych wzorców sztuki oraz mechanicznych powtórzeń. Awangarda artystyczna XX wieku nauczyła nas, że zerwanie z tradycją otwiera na to, co nowe. Przynajmniej od czasów Nietzschego wiemy, że niewczesność, anachronia to stanowiska obserwacyjne, z których widać dalej i więcej.  Jak jednak opisać tę dialektykę ciągłości i zerwania? Lęk przed minionym i oczekiwanie nowego mieszczą się w tym samym horyzoncie. Zerwać z kanonem to w pewnym sensie wyjść poza czas, a przynajmniej zerwać z wizją czasowego następstwa. Bieg dziejów sztuki nie ma jednego kierunku, lecz bezustannie meandruje, a czasem nawet przyzwala na przeskok, albo przetrwanie tego, co minione w ukrytej postaci. Destylat historii jako układ wzorców i wartości nie unosi się wcale nad naszymi głowami. Albo go sami stworzymy i utrwalimy, albo będziemy z nim walczyć. Zarówno wiara w jego istnienie oraz bunt przeciwko niemu sprawiają, że możemy samych siebie określić. Wydaje się, że właśnie to pozostaje niezmienne, pytanie: kim my jesteśmy dziś w odniesieniu do pamięci o tym, co minione? Czym jest prze-życie pewnych form, kształtów, tematów zasiedlających sferę zmysłów i artystycznych przedstawień? Trwają one czy żyją? Ciążą w dół, czy ciągną do góry? Na spotkaniu przyjrzymy się różnorodnym sposobom opisywania i radzenia sobie z kanonem w sztuce.  

Powiązana wystawa

  • Grafika do wystawy Co po Cybisie?
    15.09 – 16.12.2018
    Co po Cybisie?

    Przekrojowa wystawa polskiego malarstwa XX i XXI wieku obejmuje szerokie spektrum dzieł wybitnych polskich twórców wpisujących się w kluczowe nurty historii sztuki i aktualne prądy artystyczne. Międzypokoleniowy, problemowy pokaz przypomina starsze oraz przywołuje najnowsze postawy ponad czterdziestu artystów zanurzonych w medium malarstwa. Ekspozycja z jednej strony koncentruje się na najważniejszych, historycznych już dzisiaj pozycjach artystycznych „po Cybisie”. Z drugiej — jej ambicją jest prezentowanie prac ukazujących stan współczesnego malarstwa.  

    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta

Powiązane wydarzenie

  • Grafika wydarzenia: Kanon. Wykład towarzyszący wystawie „Co po Cybisie?”
    04.12.2018 (WT) 18:00
    Kanon. Wykład towarzyszący wystawie „Co po Cybisie?”
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
Zobacz także
  • audio
    Święto wiosny Katarzyny Kozyry
    Spotkanie z Ewą Łuczak poświęcone pracy
  • audio
    Wątki operowe w twórczości Katarzyny Kozyry
    Spotkanie z Grzegorzem Pitułejem
  • audio
    Z imperium. Fotografie
    Portret reportera - panel dyskusyjny
  • audio
    7 Rooms. Spotkanie z Rafałem Milachem
    Premiera książki
  • audio
    Mikrointerwencje Tillmansa
    Wykład Krzysztofa Miękusa
  • audio
    Łaźnia męska Katarzyny Kozyry
    Spotkanie z Jackiem Markiewiczem poświęcone pracy
  • audio
    Po co nam Tillmans
    Dyskusja towarzysząca wystawie Wolfgang Tillmans Zachęta Ermutigung
  • audio
    Otwieranie drzwi. Knock, knock, knocking on Europe's (Poland's) Door
    Panel dyskusyjny
  • audio
    Co z tą Białorusią?
    Spotkanie
  • audio
    7 pokoi
    Imperium 20 lat później. Spotkanie Wojciecha Góreckiego i Rafała Milacha