Sajat-Nowa
Projekcja filmu i wprowadzenie Tarasa Gembika i Joanny Kordjak
Zachęta | wejście od ul. Burschego (schodami w dół)
zapisy przez formularz na dole strony
08
Film z napisami w języku angielskim
Ponad pół wieku od swego powstania film Barwy granatu o życiu XVII-wiecznego ormiańskiego poety Sajat-Nowy nie przestaje zadziwiać i oddziaływać na kolejne pokolenia twórców filmowych i artystów. Film z 1969 roku, zatytułowany pierwotnie Sajat-Nowa, uznawany za jedno z arcydzieł kina XX wieku, dzięki któremu Paradżanow znalazł się w panteonie najwybitniejszych reżyserów tego stulecia, stanowi kwintesencję wyjątkowego wizualnego języka tego twórcy. O jego oryginalności decyduje estetyka tableaux vivants, własna interpretacja lokalnej obrzędowości religijnej i symboliki, połączenie mistycyzmu ze zmysłową materialnością, cielesnością i erotyką.
Film nie mieścił się w konwencji filmu biograficznego i spotkał się z krytyką tych, którzy uznali go za niewystarczająco „edukacyjny”. Na skutek ingerencji cenzury został skrócony i przemontowany przez reżysera Siergieja Jutkiewicza i dopuszczony do dystrybucji pod zmienionym tytułem Barwy granatu. Dopiero po kilku dekadach film został zrekonstruowany zgodnie z pierwotną wersją reżyserską i poddany rekonstrukcji cyfrowej. W tej wersji został po raz pierwszy pokazany na Festiwalu w Bolonii w roku 2012 i ją właśnie obejrzymy na seansie w Zachęcie.
Taras Gembik – kierownik Centrum Rozwoju Społeczności Romskiej, pracownik kultury i aktywista. Współpracuje z Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie od 2018 roku. Wraz z Marią Beburią współtworzy kolektyw BLYZKIST (Bliskość), który koncentruje się na budowaniu wielopoziomowej społeczności osób z doświadczeniem migracji i kryzysu bezdomności. Od początku pełnoskalowej inwazji Rosji na Ukrainę współtworzył Solidarny Dom Kultury Słonecznik w MSN Warszawa. Wspólnie z Joanną Kordjak kuratorował wystawę Paradżanow. Chcę minąć swój cień.
Joanna Kordjak – historyczka sztuki i kuratorka w Zachęcie – Narodowej Galerii Sztuki w Warszawie. Jej głównym obszarem badawczym jest sztuka polska XX wieku, ze szczególnym uwzględnieniem okresu powojennego. Jest autorką lub współautorką licznych wystaw jak Mapa: Migracje artystyczne i zimna wojna (2013), Zaraz po wojnie (2015), Przyszłość będzie inna: Wizje i praktyki modernizacji społecznej (2018), Zimna rewolucja. Społeczeństwa Europy Środkowo-Wschodniej wobec socrealizmu, 1948–1959 (2021), Drugiej wiosny nie będzie… Dzieci i sztuka w XX i XXI wieku (2023) oraz redaktorką publikacji towarzyszących. Współkuratorka obecnie trwających wystaw Historie potencjalne, Paradżanow. Chcę minąć swój cień w Zachęcie oraz I Know That I Can Double Myself. Gisèle Vienne and the Puppets of the Avant-Garde w Georg Kolbe Museum w Berlinie. Laureatka nagrody Krytyki Artystycznej im. Jerzego Stajudy (2015).
Projekcja we współpracy z The Film Foundation/World Cinema Project/Fondazione Cineteca di Bologna
Restored by Cineteca di Bologna/L’Immagine Ritrovata laboratory and The Film Foundation’s World Cinema Project, in association with the Cinema Foundation of Armenia and Gosfilmofond of Russia. Restoration funded by the Material World Foundation.
-
12.10.2024 – 02.03.2025Paradżanow. Chcę minąć swój cień
Siergiej (Sergo, Serhij) Paradżanow (urodzony jako Sarkis Paradżanian) to jeden z najwybitniejszych reżyserów XX wieku, którego niezwykła wyobraźnia i oryginalny język wizualny inspirują od kilku dekad twórców filmowych na całym świecie.
Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta