Konferencja Kultura i neuronauka została przygotowana przez Karolinę Wiktor – artystkę wizualną, która w 2009 roku przeszła dwa udary i cierpiała na afazję (zaburzenie mowy spowodowane uszkodzeniem mózgu). „O ogromnym potencjale naszego mózgu dowiedziałam się, rzekłabym, organoleptycznie – tętniak tętnicy kręgowej i dwa udary uświadomiły mi kruchość naszego bytu. Jednocześnie to właśnie choroba pokazała, jak wielkie są braki w edukacji i świadomości społecznej – ucząc się na nowo liter i słów zrozumiałam sens niektórych, jak na przykład <dialog i współdziałanie na rzecz rozwoju społecznego>. Jak górnolotnie by to nie zabrzmiało, widzę w tym sens” – mówi Karolina Wiktor. Stąd pojawił się pomysł konferencji, która łączyłaby neuronaukę z szeroko rozumianą kulturą. Dialog między tymi obszarami trwa, ale jest prowadzony w zamkniętym środowisku i niezrozumiały z powodu nadmiaru hermetycznej terminologii. Chcemy, aby ta konferencja nadała mu znacznie szerszy, otwarty charakter, aby uczestniczyli w nim ludzie kultury, nauki, ludzie zdrowi, ale też niesprawni, bez wyjątku.

PROGRAM KONFERENCJI:

godz. 10
Otwarcie konferencji: Hanna Wróblewska (dyrektorka Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki)

Dialog otwierający Zrozumienie, na jakich płaszczyznach się poruszamy

• Joanna Jeśman (kulturoznawczyni, SWPS w Warszawie)
  O związkach sztuki z medycyną
• dr Mateusz Hohol (kognitywista, filozof nauki, Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych UJ i UPJPII w Krakowie)
  Kultura w kognitywistyce i kognitywistyka w kulturze

godz. 11.30
Przeciw wykluczeniu społecznemu – wolne oprogramowanie, alternatywna komunikacja

• prof. Piotr J. Durka (fizyk, neuroinformatyk, Wydział Fizyki UW)
  Przyszłość jest już dzisiaj, tylko nierówno rozłożona. Interfejsy mózg–komputer i technologie asystujące

godz. 12.30
Dialog. Przez wirtualny świat do lepszego rozumienia rzeczywistości i nas samych

• Maciej Skorko (psycholog, Laboratorium Zaawansowanych Technologii Komputerowych w Psychologii, Instytut Psychologii PAN)
  Wpływ gier komputerowych na sprawność umysłową
• Anna Maria Wieczorek (neurokognitywistka, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN, SWPS w Warszawie), Aleksandra Kołodziej (neurokognitywistka, SWPS w Warszawie), Zuzanna Wodyk (neurokognitywistka, SWPS w Warszawie)
• Neurogra – narzędzie do ćwiczenia zdolności intelektualnych

przerwa

godz. 16
Otwarcie II panelu

• dr Marzena Żylińska (specjalista neurodydaktyki)
  Neuroplastyczność. Jak długo mózg może się zmieniać?

godz. 16.50
Dialog. Plastyczność mózgu w teorii i praktyce na podstawie różnego doświadczenia

• prof. Małgorzata Kossut (neurobiolog, Instytut Biologii Doświadczalnej im. M. Nenckiego PAN)
  Neuroplastyczność
• Karolina Wiktor (artystka wizualna, autorka książki Wołgą przez Afazję)
  Rajd po Afazji. Meta – konferencja Kultura i neuronauka

godz. 17.50
Dialog. Terapia/aplikacja, czyli różne sposoby powrotu do językowych umiejętności

• Abi Roper (współautorka GeST – Computer Gesture Therapy Tool dla osób z afazją)
  Rehabilitacja komputerowa – afazja włącza się do rozmowy
• Marcin Wichrowski (Katedra Multimediów, Polsko-Japońska Wyższa Szkoła Technik Komputerowych)
  Rola multimediów i aplikacji mobilnych w poprawie jakości życia afatyków

godz. 18.50
Dialog. Pasja, aktywność fizyczna i rozumienie chorego ciała

• Joanna Zajączkowska (fizjoterapeutka, Fundacja Aktywnej Rehabilitacji)
  Pacjent w procesie – Aktywna Rehabilitacja
• Przemysław Chruścielewski (współtwórca filmu Deep Love)
  Bohaterowie filmu Deep Love

godz. 20
Projekcja filmu Deep Love
reż. Jan P. Matuszyński
Polska, 2013, 84 min
(sala multimedialna)

Konferencja tłumaczona na język angielski.
Dolne sale wystawowe. Wstęp wolny.

Karolina Wiktor (ur. 1979) – artystka wizualna, w latach 2001–2010 tworzyła razem z Aleksandrą Kubiak duet performerski Grupa Sędzia Główny (wybrane wystawy i akcje: Rozdział III, w ramach 4 x performance, Galeria BWA, Zielona Góra, 2002; Telegra, program Noc artystów, TVP Kultura, 2005; akcja Wirus na Magnetyzmie serc w reż. Grzegorza Jarzyny, Teatr Rozmaitości, 2006; wystawa konkursowa Spojrzenia 2007 – Nagroda Fundacji Deutsche Bank, Zachęta, 2007; Być jak Sędzia Główny, BWA Wrocław, Galeria Awangarda, 2010; prace w kolekcjach m.in. Muzeum Narodowego w Warszawie, Zachęty – Narodowej Galerii Sztuki, Fundacji Signum w Poznaniu). Autorka blogów www.afazja.blogspot.com i www.poezjawizualna.blogspot.com, swoje doświadczenia opisała w poetyckiej biograficznej książce Wołgą przez Afazję.

PROGRAM EDUKACYJNY TOWARZYSZĄCY KONFERENCJI:

Mózg nasz powszedni – poznaj i zrozum swoją głowę

godz. 10–11

• wykład dla dzieci i rodziców Światło w badaniach mózgu

Podczas wykładu dr hab. Robert Jakub Filipkowski pokaże jak można posłużyć się światłem, by badać i stymulować mózg. Opowie jak wykorzystać świecenie meduz (tak, tak, niektóre świecą w głębinach) i zdolność wybranych organizmów do reakcji na światło.

godz. 11–13

• warsztaty rodzinne

W czasie warsztatów będziecie mogli zobaczyć żywy neuron i go narysować. Obejrzeć skrawki mózgów różnych zwierząt i przygotować własny preparat; dowiedzieć się jaka dieta jest najlepsza dla naszych neuronów i dlaczego ulegamy złudzeniom optycznym.

dr hab. Robert Jakub Filipkowski jest neurobiologiem ze Środowiskowego Laboratorium Behawioralno-Metabolicznego w Instytucie Medycyny Doświadczalnej i Klinicznej im. M. Mossakowskiego PAN w Warszawie

prowadzenie warsztatów: Studenckie Koło Naukowe Neurobiologii UW
współpraca merytoryczna: Anna Kościelak, Monika Koblak: Edu-akcja/Obywatele Nauki

godz. 17

• wykład dla nauczycieli, dr Marzena Żylińska
  Neurodydaktyka: Co wspiera, a co hamuje naturalne procesy uczenia się

dr Marzena Żylińska zajmuje się metodyką i neurodydaktyką. Propaguje wprowadzenie do szkół nowej, opartej na wnioskach płynących z neuronauk, kultury edukacyjnej. W licznych publikacjach i na seminariach propaguje twórcze wykorzystanie nowych technologii w nauczaniu. Współorganizowała europejski projekt „Zmieniająca się szkoła”. Jest autorką licznych artykułów, materiałów dydaktycznych wykorzystujących wnioski płynące z badań nad mózgiem oraz książek „Między podręcznikiem a internetem” (Warszawa 2013) i „Neurodydaktyka. Nauczanie i uczenie się przyjazne mózgowi” (Toruń, Wydawnictwo Naukowe UMK 2013). Pracuje w firmie Young Digital Planet, zajmującej się tworzeniem cyfrowych materiałów dydaktycznych. Należy do grona doradców minister Joanny Kluzik-Rostkowskiej. Prowadzi blog „Neurodydaktyka, czyli neurony w szkolnej ławce”.

Na wykład dr Marzeny Żylińskiej obowiązują zapisy:

kuratorka: Karolina Wiktor
moderator: dr hab. Marcin Grynberg
współpraca merytoryczna: Obywatele Nauki
współpraca ze strony Zachęty: Julia Leopold, Marta Miś, Zofia Dubowska
warsztaty: EduAkcja, dział edukacji Zachęty
grafika: Paprotnik Studio
partner: Instytut Adama Mickiewicza
sponsorzy: HBO, Lidex, Kawa.ska

Dziękujemy także Fundacji Gessel dla Zachęty — Narodowej Galerii Sztuki.