Anna Jermolaewa Dobre czasy, złe czasy

28.02 – 10.05.2015 Anna Jermolaewa Dobre czasy, złe czasy

Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki

kuratorka: Christiane Erharter
współpraca: Magdalena Komornicka

Anna Jermolaewa jest uważana za jedną z najwybitniejszych współczesnych artystek austriackich. Posługuje się głównie takimi mediami jak fotografia, wideo i instalacja. Interesuje ją przede wszystkim analiza struktur, w których funkcjonuje społeczeństwo, jak również stosunki społeczne i sfera życia codziennego. W swoich pracach koncentruje się na ukazywaniu warunków i ograniczeń ludzkiego istnienia.

Dobre czasy, złe czasy to tytuł pierwszej w Polsce indywidualnej wystawy artystki. Zapożyczony został z serii bezpretensjonalnych fotografii z 2007 roku, na których artystka uchwyciła zwyczajny obrazek z życia miasta: na wskazówkach ściennego zegara umieszczonego na szarej fasadzie przysiadły gołębie. Dzięki uszeregowaniu zdjęć widać, że dla gołębi szukających wygodnego miejsca godzina 14.45 jest o wiele lepsza niż na przykład 16.55. Tytuł wystawy nawiązuje również do niemieckiego serialu telewizyjnego Dobre czasy, złe czasy nadawanego od poniedziałku do piątku w wieczornym paśmie prywatnej telewizji RTL od 1992 roku.

Na wystawie prezentowane są prace pochodzące z ostatnich 15 lat oraz nowe produkcje o bardzo osobistej wymowie. Znalazły się tu również projekty zainspirowane współczesnymi ruchami opozycyjnymi w Rosji i prace o charakterze politycznym związane z rodzinną historią artystki. Po raz pierwszy w Polsce wyświetlany jest film wideo Aleksandra Wysokińska/20 Jahre danach (2009): wzruszający portret Polki, która pomogła artystce w ucieczce do Austrii. W maju 1989 Jermolaewa musiała wyjechać z Rosji z powodów politycznych, była bowiem współzałożycielką Unii Demokratycznej, pierwszej partii opozycyjnej, i współwydawcą wydawanej przez Unię gazety.

Instalacja wideo Zakupy z rodziną (2013) mówi o wzlotach i upadkach w naszym życiu, o niepowodzeniach i małych sukcesach. Bohaterką jest sama artystka, która czeka na chemioterapię i wybrała się z rodziną na zakup peruki. Jermolaewa zmienia wygląd, przymierzając kolejne peruki, a jej bliscy komentują efekt. Slapstickowa forma tego genderowego performance’u pozwala zapomnieć o jego tragicznym aspekcie — chorobie artystki.

Multimedialna instalacja Metody społecznego oporu na przykładach rosyjskich (2012) przedstawia imponujący zestaw twórczych metod oporu stosowanych w działaniach przeciwko rosyjskim władzom. Za sprawą instalacji Bez tytułu (Gułag) (2012) artystka zabiera nas w podróż w przeszłość. Podążamy za nią na kompletne odludzie, by odkryć historię jej rodziny, której część została wywłaszczona i zesłana do obozu w okolicach Permu. To właśnie w tym rejonie obywała karę Maria Alochina, polityczna aktywistka z punkowego zespołu Pussy Riot, dopóki nie została zwolniona w grudniu 2013 na mocy amnestii uchwalonej przed igrzyskami olimpijskimi w Soczi. Jak mówi Jermolaewa: „Gułag to koncept ponadczasowy”.

W niektórych pracach artystki pochodzących z ostatnich dwudziestu lat kluczową rolę odgrywają zwierzęta, jak w instalacji Koty z Ermitażu z 2013, gdzie bohaterami są koty. W 1745 na rozkaz rosyjskiej carycy Elżbiety sprowadzono z Kazania koty, które miały chronić Ermitaż przed gryzoniami. Po upływie ponad 250 lat petersburski Ermitaż nadal zatrudnia całą armię kotów pełniących obowiązki straży muzealnej.

Bardzo często punktem wyjścia dla projektów Jermolaewej są zwykłe, banalne sytuacje, które obserwuje w codziennym życiu, jak w przypadku Na bok (2008) czy Próbując przetrwać z 2000. Artystka mówi o nich: „Sceny te są metaforą procesów społecznych i politycznych”.

Jermolaewa pokazuje również trzy nowe prace wykonane specjalnie na wystawę w Zachęcie. Także w nich pojawia się motyw zwierząt w roli pracowników – tym razem są to kozy biorące udział w produkcji oleju arganowego w Maroku. Dwie pozostałe prace nawiązują do eksperymentów Solomona Eliota Asha, amerykańskiego psychologa Gestalt polskiego pochodzenia, badających zachowania konformistyczne, oraz radzieckiej psycholożki Walerii Muchiny analizującej wpływ sugestii na ludzkie wybory.

Anna Jermolaewa urodziła się w 1970 roku w Petersburgu, od 1989 mieszka i pracuje w Wiedniu.

jermolaewa.com

Powiązane materiały
  • Grafika obiektu: Zachęta. Marzec, kwiecień, maj 2015
    mediateka / foldery / teksty
    Zachęta. Marzec, kwiecień, maj 2015
    Magazyn
  • Grafika obiektu: Dobre czasy, złe czasy
    mediateka / foldery / teksty
    Dobre czasy, złe czasy
    Z Anną Jermolaewą rozmawia Christiane Erharter
  • Grafika obiektu: Anna Jermolaewa. Dobre czasy, złe czasy
    mediateka / plakaty
    Anna Jermolaewa. Dobre czasy, złe czasy
  • Grafika obiektu: Anna Jermolaewa
    mediateka / wideo dokumentacja
    Anna Jermolaewa
    Dobre czasy, złe czasy

Informacje

Anna Jermolaewa
Dobre czasy, złe czasy
28.02 – 10.05.2015

Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki
pl. Małachowskiego 3, 00-916 Warszawa
Zobacz na mapie

Godziny otwarcia:
wtorek – niedziela godz. 12–20
czwartek – wstęp wolny    
kasa biletowa czynna do godziny 19.30   

partnerzy wystawy: Austriackie Forum Kultury, Fundacja ERSTE
sponsor wernisażu: Freixenet
patroni medialni: The Warsaw Voice, Stolica