Z jak Zabawa. Wykład z cyklu „Filozoficzne abecadło sztuki współczesnej”

Zachęta / sala kinowa (wejście od ul. Burschego)
wstęp wolny

prowadzenie: dr Monika Murawska, dr hab. Mateusz Salwa, dr Piotr Schollenberger 

Potocznie świat sztuki często przedstawiany jest niczym Kraina Zabawek, do której udał się Pinokio — miejsce, gdzie można „płatać figle od rana do wieczora”, nie przejmując się ani konsekwencjami, ani pracą. Jednak jak jest naprawdę? Czy artyści jedynie próżnują, udając, że ich zabawa to praca? Czy naszego kontaktu z dziełami sztuki nie powinniśmy traktować poważnie, a nie jedynie jako niezobowiązujące figle? Jaki związek zachodzi między twórczością i zabawą? Fryderyk Schiller podkreślił w XVIII wieku, że „człowiek bawi się tam, gdzie w całym znaczeniu tego słowa jest człowiekiem, i tam tylko jest pełnym człowiekiem, gdzie się bawi”.

Skłonność do zabawy, umiejętność grania (agon, alea, mimicra, ilinx) uznawane są przez wielu antropologów i filozofów jako jedno z istotnych źródeł człowieczeństwa i budulec kultury. Zabawa nie jest wyłącznie dystrakcją — sposobem na spędzanie wolnego czasu — a raczej twórczą aktywnością, która pozwala tworzyć, badać i rozwijać różne modele zachowań oraz interakcji społecznych. W tym sensie człowiek jest „homo ludens”, istotą bawiącą się. Jak to się ma do sztuki współczesnej i dzisiejszego świata, w którym „kult dystrakcji” często służy kontroli i podporządkowaniu? Czy sztuka uczy nas dziś bawić się w zaangażowany i twórczy sposób? Jakich zabaw potrzebujemy, by stać się w pełni ludźmi?    

Filozoficzne abecadło sztuki współczesnej to zajęcia poświęcone omówieniu najważniejszych pojęć związanych ze sztuką współczesną — jej historią i zagadnieniami teoretycznymi — na modłę filozoficznego „abecadła”. Jednak nie po to, by nadmiernie upraszczać pewne problemy, lecz by krytycznie im się przyjrzeć i obronić teorię sztuki współczesnej przed zarzutem „bzdurności”, niezrozumiałości czy jałowości. Nie wydaje się bowiem, aby rację miał Barnett Newman, kiedy stwierdził, że estetyka ma się tak do malarstwa, jak ornitologia do ptaków. Przyjęta przez nas formuła, owocująca celowo arbitralnym wyborem problematyki, pozwoli nam skupić się na analizie poszczególnych pojęć, zadać pytania o ich użyteczność, zakres ich stosowalności oraz na przykładach zbadać, jak pozwalają one uchwycić pewne aspekty współczesnej praktyki artystycznej i doświadczenia sztuki. Dodatkowo postaramy się pokazać, że niektóre współczesne problemy mają charakter ponadhistoryczny i jako takie definiują w znacznej mierze fenomen sztuki.

Prowadzenie cyklu: dr Monika Murawska, dr hab. Mateusz Salwa, dr Piotr Schollenberger (Instytut Filozofii UW).

Powiązane materiały
  • mediateka / audio
    Z jak Zabawa.
    Wykład z cyklu „Filozoficzne abecadło sztuki współczesnej”
Nadchodzące wydarzenia
wszystkie
  • Zdjęcie, kobieta z kręconymi włosami i zielonej koszuli trzymająca ceramiczną paterę
    06.04 (SOB) 14:00
    Spotkanie z Barbarą Banaś na wystawie Henryk Lula. Ceramika. Sztuka Materii
    Zachęta / sale wystawoweZachęta / sale wystawowe
  • ALT: zdjęcie; na metalowym stoliku o nieregularnym kształcie blatu ustawione cztery ceramiczne naczynia z kolczastymi elementami.
    06.04 (SOB) 14:00
    sztuka dostępna
    Spotkanie dla osób niewidomych na wystawach „Zza gór się słońce wznosi blade” oraz „Z popiołów”
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie; ceramiczna rzeźba o kształcie kulistego niebieskiego wazonu z wypukłą, spiralną fakturą powierzchni.
    07.04 (ND) 12:30
    Zachęta miga rodzinnie!
    Warsztaty na wystawie „Henryk Lula. Ceramika. Sztuka materii” w polskim języku migowym z tłumaczeniem na język polski
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta