W połowie XV wieku włoski teoretyk sztuki Leon Battista Alberti porównał obraz malarski do okna otwartego na naturę. 450 lat później francuski malarz Maurice Denis stwierdził, że obraz jest przede wszystkim płaską powierzchnią pokrytą kolorami w określonym porządku. Te dwie historyczne formuły w dalszym ciągu wyznaczają bieguny, poza które trudno wykroczyć, gdy rozważa się treść obrazów (sztuki). Nie chodzi jednak o to, że wytyczają one dwa wykluczające się podejścia odpowiadające dychotomii treść / forma, ale o to, że rozciąga się między nimi kontinnum możliwości ujmowania relacji między treścią a formą. Jak bowiem nie sposób wyobrazić sobie dzieła sztuki bez formy, tak też nie sposób wyobrazić go sobie bez treści. Treść — podobnie jak formę — można jednak rozmaicie rozumieć. Jak? Odpowiedź na to pytanie będzie treścią wykładu.

Filozoficzne abecadło sztuki współczesnej to zajęcia poświęcone omówieniu najważniejszych pojęć związanych ze sztuką współczesną — jej historią i zagadnieniami teoretycznymi — na modłę filozoficznego „abecadła”. Jednak nie po to, by nadmiernie upraszczać pewne problemy, lecz by krytycznie im się przyjrzeć i obronić teorię sztuki współczesnej przed zarzutem „bzdurności”, niezrozumiałości czy jałowości. Nie wydaje się bowiem, aby rację miał Barnett Newman, kiedy stwierdził, że estetyka ma się tak do malarstwa, jak ornitologia do ptaków. Przyjęta przez nas formuła, owocująca celowo arbitralnym wyborem problematyki, pozwoli nam skupić się na analizie poszczególnych pojęć, zadać pytania o ich użyteczność, zakres ich stosowalności oraz na przykładach zbadać, jak pozwalają one uchwycić pewne aspekty współczesnej praktyki artystycznej i doświadczenia sztuki. Dodatkowo postaramy się pokazać, że niektóre współczesne problemy mają charakter ponadhistoryczny i jako takie definiują w znacznej mierze fenomen sztuki.

Kolejne spotkania:

• Transgresja — 11.04, godz. 17
• Utopia — 25.04, godz. 17
• Wyobraźnia — 09.05, godz. 17
• Zabawa — 23.05, godz. 17

Prowadzenie cyklu: dr Monika Murawska, dr hab. Mateusz Salwa, dr Piotr Schollenberger (Instytut Filozofii UW)