Spotkanie wokół książki „Czas debat. Antologia krytyki artystycznej z lat 1945–1954”

Zachęta / Księgarnia Artystyczna
wstęp wolny

W spotkaniu udział wezmą autorzy publikacji: Agata Pietrasik, Piotr Słodkowski oraz prof. Marta Leśniakowski i prof. Wojciech Włodarczyk. Dyskusję poprowadzi Stanisław Welbel.

Czas debat jest pierwszą antologią zbierającą teksty polskiej krytyki artystycznej z okresu od końca wojny do zmierzchu socrealizmu. Artykuły zawarte w książce budują złożony i nieoczywisty obraz pola sztuki z lat 1945–1954, naświetlając z różnych stron kluczowe dla tej epoki dyskusje dotyczące m.in. mecenatu państwowego czy społecznej roli sztuki nowoczesnej. Książka zawiera przedruki 139 tekstów, które sproblematyzowane zostały w redaktorskich notach oraz rozbudowaną bibliografię.

Prof. Marta Leśniakowska (IS PAN) w recenzji książki napisała: „Lektura tych tekstów (…) jest więc równie pouczająca jak pasjonująca, gdyż za ich sprawą odsłania się dramaturgia mało lub zupełnie nieznanych faktów, wydarzeń i okoliczności towarzyszących sztuce”.

Tom 1. Upowszechnianie kultury i mecenat państwowy

Ta część antologii porusza problem miejsca sztuk plastycznych w nowej rzeczywistości społeczno-politycznej, a tym samym w nowo utworzonym polu instytucjonalnym. Kluczowe zagadnienia w prezentowanych dyskusjach stanowią: mecenat państwowy oraz upowszechnienie kultury. Problemy te rozpatrywane są zarówno poprzez pryzmat powojennej sytuacji artystów, ich postulatów, jak i tworzonych w tym czasie instytucji, m.in. Ministerstwa Kultury i Sztuki czy Instytutu Wzornictwa Przemysłowego.

Tom 2. Realizm i formalizm

Artykuły zebrane w drugim tomie poświęcone są kwestii rozstrzygnięć wewnątrzartystycznych związanych z pytaniem o „dobry obraz”. Przedrukowane teksty na różny sposób tłumaczą i definiują istotne dla tego czasu pojęcia realizmu i formalizmu oraz stawiają pytania o adekwatności języka artystycznego w świetle zmienionej sytuacji powojennej. Wydobywają również złożoność postaw artystycznych związanych z projektami sztuki nowoczesnej, ale również socrealizmu.

Tom 3. Wektory geografii artystycznej, reinterpretacje tradycji, sylwetki

Teksty składające się na trzeci tom odsłaniają inne wymiary przywoływanych uprzednio debat i problemów. Przedrukowane artykuły obrazują jak polscy krytycy, artyści i literaci postrzegali rozwój sztuk wizualnych po obu stronach żelaznej kurtyny, konstruując tym samym globalną geografię artystyczną. Ukazują również, w jaki sposób — poprzez pryzmat bieżących dyskusji artystycznych — reinterpretowano tradycję sztuki polskiej. Przywołują również pojedynczych twórców, postaci najczęściej omawiane i najważniejsze z perspektywy ówczesnej krytyki artystycznej, które często wykraczają poza znany nam kanon.

Czas debat. Antologia krytyki artystycznej z lat 1945–1954, Agata Pietrasik, Piotr Słodkowski, Fundacja Kultura Miejsca | Akademia Sztuk Pięknych w Warszawie, Warszawa 2016

Powiązane materiały
  • Grafika obiektu: Spotkanie wokół książki „Czas debat. Antologia krytyki artystycznej z lat 1945–1954”
    mediateka / audio
    Spotkanie wokół książki „Czas debat. Antologia krytyki artystycznej z lat 1945–1954”
Nadchodzące wydarzenia
wszystkie
  • 08.06 (ND) 12:15
    Niedzielne oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 14:15)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 08.06 (ND) 13:00
    Oprowadzanie performatywne Niki Kimaty
    Andrea Fraser. Sztuka musi wisieć
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 08.06 (ND) 16:00
    Czyje interesy reprezentują instytucje kultury?
    Dyskusja
    Zachęta | wejście od ul. Burschego (schodami w dół)Zachęta | wejście od ul. Burschego (schodami w dół)
  • 12.06 – 13.06.2025
    Sztuka Edukacji. Uczymy się od was. Elbląg
    Konferencja dla osób edukatorskich
    Centrum Sztuki Galeria ELCentrum Sztuki Galeria EL
  • 12.06 (CZW) 12:15
    Czwartkowe oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 17:30)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 12.06 (CZW) 17:30
    Słowo i obraz – warsztaty z poezji generatywnej
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 12.06 (CZW) 18:00
    Muzealny jednorożec – spotkanie autorskie
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • zdjęcie w przestrzeni wystawy, rozmazana postać pochylająca się nad instalacją
    14.06 (SOB) 14:15
    Saturday ArtWalk
    Guided tour in English
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie, osoba w przestrzeni wystawy
    14.06 (SOB) 16:00
    Недільна екскурсія українською мовою
    Oprowadzanie w języku ukraińskim
    Захента — Національна галерея мистецтв.Захента — Національна галерея мистецтв.
  • zdjęcie, ludzie w przestrzeni wystawy otoczeni przez ekrany projekcyjne
    14.06 (SOB) 18:00
    Zjawisko Łódzkiej Awangardy
    Spotkanie z Józefem Robakowskim
    Zachęta | wejście od ul. Burschego (schodami w dół)Zachęta | wejście od ul. Burschego (schodami w dół)
  • 15.06 (ND) 12:15
    Niedzielne oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 14:15)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie, element wystawy, pomarańczowo-żółta świecąca forma na stalowym stelażu
    19.06 (CZW) 12:15
    Czwartkowe oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 17:30)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta