„Kaliban i czarownica. Kobiety, ciało i akumulacja pierwotna”

Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)
wstęp wolny

27

Wydawnictwo Karakter oraz Zachęta zapraszają na spotkanie wokół jednej z najważniejszych książek feministycznych i antykapitalistycznych ostatnich dekad – „Kaliban i czarownica. Kobiety, ciało i akumulacja pierwotna” autorstwa Silvii Federici (w przekładzie Krzysztofa Króla). Książka, będąca intelektualnym klasykiem ruchów emancypacyjnych, zostanie omówiona podczas otwartej dyskusji z udziałem badaczy i praktyków myśli krytycznej.

Rozmowę poprowadzi Sylwia Chutnik – pisarka, kulturoznawczyni, doktorka nauk humanistycznych i działaczka społeczna. Jej gośćmi będą:

Katarzyna Czeczot – historyczka kultury, profesorka w Instytucie Badań Literackich PAN. Autorka książki „Ofelizm. Romantyczne zawłaszczenia, feministyczne interwencje” (2016), redaktorka tomów „Magnetyzm” (2016) i „Praktyki psychiatrii” (2018), współredaktorka (z Michałem Pospiszylem) tomu „Romantyczny antykapitalizm” (2018).

Przemysław Wielgosz – dziennikarz, wydawca i kurator. Redaktor naczelny polskiej edycji „Le Monde diplomatique”. Jest m.in. autorem książek „Opium globalizacji” (2004), „Witajcie w cięższych czasach” (2020) oraz „Gra w rasy. Jak kapitalizm dzieli, by rządzić” (2021), nominowanej do Nagrody Literackiej „Nike” 2022. Był kuratorem cykli: „Ekonomie przyszłości” w Biennale Warszawa, „Ludowa Historia Polski” w Strefie WolnoSłowej oraz „Historie ludzi bez historii” w Teatrze Ósmego Dnia. Obecnie kuratoruje cykl „Przeobrażenia. Nienaturalna historia kryzysów środowiskowych” w Strefie WolnoSłowej i MSN.


O książce:

Kiedy pod koniec średniowiecza rodził się nowy porządek zachodniego świata, prywatyzacji uległo wiele dóbr, które dotąd uważano za wspólne. Zmieniły się też system pracy i relacje między płciami. Nowoczesny kapitalizm nie byłby możliwy bez uprzedniego podporządkowania kobiet, które zamknięto w przestrzeni prywatnej, oraz niewolniczej pracy w koloniach. Federici analizuje szczegółowo trzy najważniejsze aspekty przejścia z feudalizmu do kapitalizmu: wytworzenie z proletariackiego ciała maszyny do pracy, prześladowanie kobiet jako czarownic oraz wynalezienia „dzikusów” i „kanibali” zarówno w Europie, jak i w Nowym Świecie. Przygląda się tym procesom w perspektywie zmian o charakterze politycznym, społecznym, ekonomicznym oraz kulturowym. W kapitalizmie widzi nie tyle postęp, ile, przeciwnie, zwycięstwo sił zmierzających do rozbicia oddolnych ruchów ludowych i utrwalających społeczne podziały.

Jak pisze autorka, „zespolenie losu kobiet w Europie z ludami rdzennymi w Ameryce i Afrykańczykami w koloniach było dwustronne. Polowania na czarownice i oskarżenia o kult diabła przeniesiono do Ameryki, aby złamać opór miejscowej ludności, uzasadniając kolonizację i handel niewolnikami w oczach świata. Z kolei doświadczenie zdobyte w Ameryce przekonało władze Europy do wiary w istnienie całych populacji czarownic i skłoniło je do zastosowania w Europie tej samej techniki masowej eksterminacji, która wcześniej została rozwinięta w Ameryce”.

Dzisiejszy kapitalizm w wielu aspektach przypomina swoje początki – nadal żywi się niewidzialną pracą najsłabszych i nieuprzywilejowanych grup, przede wszystkim kobiet, wciąż opiera się na ekstrakcji. Książka Federici pozwala lepiej zrozumieć korzenie kapitalizmu, mechanizmy funkcjonowania patriarchalnego porządku, a zarazem wyobrazić.

Partner:
karakter

Nadchodzące wydarzenia
wszystkie
  • neonowo podświetlone pomieszczenie, ludzka sylwetka w tle
    10.07 (CZW) 12:15
    Czwartkowe oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 17:30)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 10.07 (CZW) 13:00
    II Okrągły Stół w sprawie Nowych Porozumień OFSW o wynagrodzeniach osób artystycznych za udział w wystawach
    Zachęta | sala kinowa (wejście od ul. Burschego, schodkami w górę)sala kinowa
  • 10.07 (CZW) 17:00
    Muzeum w pudełku. Warsztaty z projektowania artystycznych pomieszczeń dla dzieci w wieku 7-13
    Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)
  • zdjęcie ludzie trzymający w górze patyki z wstążkami
    11.07 (PT) 12:30
    Robimy największe dzieło sztuki na świecie!
    Otwarte warsztaty dla dzieci w wieku 7-13 lat
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 11.07 (PT) 17:30
    Blisko
    Spotkanie z Michałem Jachułą – kuratorem wystawy „Przestrzenie"
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • 11.07 (PT) 18:00
    Malarstwo dla dorosłych. Przyjdź i zostań malarką/malarzem!
    Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)
  • zdjęcie bilbordów z napisami
    12.07 (SOB) 11:00
    Ziemia bez pamięci, ciało bez odpoczynku
    Warsztaty z Mariną Naprushkiną
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • dziecko w zielonym swetrze malujące farbami
    12.07 (SOB) 12:30
    Przyjdź i zostań malarką/malarzem!
    Warsztaty z cyklu „Co robi artyst(k)a?” dla rodzin z dziećmi w spektrum autyzmu
    Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)Zachęta / sala warsztatowa (wejście przez hol główny)
  • 12.07 (SOB) 13:00
    Spacer architektoniczny po Placu Małachowskiego
    plac Małachowskiego (przed Zachętą)plac Małachowskiego
  • 12.07 (SOB) 15:00
    Spacer choreograficzny na skwerze Małachowskiego
    plac Małachowskiego (przed Zachętą)plac Małachowskiego
  • zbliżenie na dłonie myjące czereśnie
    13.07 (ND) 12:00
    Jedzenie / Pamięć. Przechowywanie
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta
  • zdjęcie, osoba w przestrzeni wystawy
    13.07 (ND) 12:15
    Niedzielne oprowadzania po aktualnych wystawach
    (godz. 12:15 i 14:15)
    Zachęta – Narodowa Galeria SztukiZachęta