Rozwój HIV i AIDS w Polsce zbiegł się ze zmianami politycznymi z końca lat osiemdziesiątych i przemianami systemowymi z początku lat dziewięćdziesiątych. Towarzyszące transformacji przeobrażenia w sferze gospodarczej wywarły istotny wpływ na strukturę społeczną. Niejako równolegle stopniowym przeobrażeniom ulegały wzorce oczekiwanych zachowań – za naciskiem na jednostkową odpowiedzialność ekonomiczną oraz dążeniem do osiągnięcia sukcesu zawodowego i finansowego stała zasada indywidualizmu wywiedziona z myśli neoliberalnej. Tego rodzaju optykę przykładano także do doświadczenia choroby, w tym do HIV oraz AIDS, które funkcjonowały w debacie publicznej jako efekt niewłaściwych wyborów życiowych. Kategoria normatywności wpływała także na społeczne i medialne reprezentacje wirusa i choroby – oscylowały one wokół standardów akceptowanego zachowania i oczekiwanych postaw. Ukształtowane w ten sposób modele przedstawiania zarówno choroby, jak i dotkniętych nią osób sankcjonowały kategoryzujące i oceniające przekonania, pogłębiając zjawisko stygmatyzacji. Rodzajem platform umożliwiających stworzenie alternatywnych narracji i reprezentacji stały się: twórczość artystyczna i wystawiennictwo.

Podczas wykładu przywołane zostaną najwcześniejsze ekspozycje sztuki dotyczącej HIV i AIDS zorganizowane w Polsce. Przeanalizowane zostaną one w relacji do polskiego kontekstu społecznego lat 90. XX w. oraz z perspektywy pytania o to, w jaki sposób (ich koncepcje i kształt, który ostatecznie przybrały, a także pokazywane na nich prace) problematyzowały zmieniającą się wraz z przemianami ustrojowymi normatywność.

dr Luiza Kempińska – historyczka sztuki, projektantka graficzna. Absolwentka UAP oraz Instytutu Historii Sztuki UAM w Poznaniu, w 2023 r. obroniła rozprawę doktorską pt. „»Ja i AIDS«. Artystyczne i wystawiennicze praktyki emancypacyjne w Polsce w czasach transformacji” pod opieką naukową prof. Agaty Jakubowskiej. Wykonawczyni w ramach grantu NCN „Historia wystaw sztuki kobiet w Polsce” (2014–2017, kierowniczka: prof. Agata Jakubowska). Współkuratorka wystawy „Kreatywne Stany Chorobowe: AIDS, HIV, RAK” w Galerii Miejskiej Arsenał w Poznaniu (2019). Jako asystentka dydaktyczna brała udział w projekcie „Gender Politics and the Art of European Socialist States” (2019–2021, kierowniczka: prof. Agata Jakubowska), stanowiącym część programu „Connecting Art Histories” The Getty Foundation. Stypendystka Fundacji GESSEL dla Zachęty Narodowej Galerii Sztuki (stypendium ±∞Zachęta za projekt rozprawy doktorskiej, 2019). Publikowała w czasopismach: „Widok. Teorie i praktyki kultury wizualnej”, „Sztuka i Dokumentacja”, „Artium Quaestiones”, „On Curating”, „Miejsce”, „Magazyn Szum”. Obecnie współpracuje z Galerią Miejską Arsenał w Poznaniu w zakresie opieki merytorycznej nad kolekcją. Wykonawczyni w grancie NCN „Alterglobalizowanie NET-u: Kontakty i wymiany z Globalnym Południem” (2024–2028, kierowniczka: dr Magdalena Radomska). Współpracowniczka Centrum Badań nad Sztuką Europy Środkowo-Wschodniej i Spuścizną Piotra Piotrowskiego.