Zaczynamy od przypomnienia wystawy Ogrody z 2015 roku (kuratorka: Magdalena Godlewska-Siwerska), która zakładała, że widz doświadcza sztuki wszystkimi zmysłami, znosząc jednocześnie zasadę „nie dotykać”. O symbolice ogrodu oraz pracach pokazywanych w Zachęcie pisał wówczas Przemysław Strożek: „Ogród sam w sobie jest fenomenem wielowymiarowym. Może być zarówno konkretnym miejscem, symbolem i metaforą, jak i osobnym dziełem sztuki. Jest nade wszystko częścią krajobrazu, obszarem styczności żywiołów natury z pracą człowieka”. Natomiast w zimową szarugę klimat pełni lata przywoła film Wojciecha Doroszuka Raspberry Days. Opowieść o zbieraniu malin w Norwegii stała się przyczynkiem do pokazania sielskiej przyrody i rytuału zbierania owoców. Zaś doznania estetyczne całkowicie zmarginalizowały trud ciężkiej fizycznej pracy.

Jedną z najbardziej słodko-gorzkich wystaw w ostatnich latach była Adoracja słodyczy (kuratorka: Krystyna Piotrowska). Zainspirowana twórczością Krystiany Robb-Narbutt ekspozycja prezentowała prace współczesnych artystów: słodkie, subtelne, czułe, a zarazem dramatyczne lub przewrotne. Wśród nich znalazły się czekoladki z owadami Doroty Podlaskiej, rzeźby z waty cukrowej Zuzanny Janin czy kolaże Wisławy Szymborskiej. Pokazujemy dokumentację fotograficzną wystawy, jednocześnie zapraszając do odsłuchania zapisu spotkania Sztuka i życie towarzyskie. Krystiana Robb-Narbutt i Wisława Szymborska, podczas którego gośćmi Doroty Jareckiej byli Ryszard Krynicki, Krystyna Piotrowska i Agnieszka Żechowska.

W naszym zestawieniu nie mogło zabraknąć Marii Anto. W 2018 roku postać artystki przypomniał Michał Jachuła na dużej, monograficznej wystawie jej poświęconej. Anto — autorka niezwykłych poetyckich obrazów inspirowany malarstwem włoskiego trecenta, naiwnym realizmem, surrealizmemi i poezją  — swoją pierwszą indywidualną wystawę w Zachęcie miała ponad 50 lat wcześniej. Polecamy lekturę katalogu  z 1966 roku ze wstępem prof. Michała Walickiego.

Na zakończenie trochę doświadczeń życiowych w niecodziennych ujęciach. W programie towarzyszącym wystawie Życie. Instrukcja (kuratorka: Jadwiga Sawicka) Mariusz Szczygieł i Ewa Tatar przypomnieli postać Janiny Turek (1921–2001) —  niezwykłej kronikarki swojego życia, które opisała w 742 zeszytach podzielonych na 33 kategorie, uzupełnionych o kolekcje pocztówek, programów teatralnych, płyt i innych drobiazgów. Posłuchajcie nagrania rozmowy autora pierwszego reportażu o Turek i kuratorki wystawy, na której po raz pierwszy potraktowano jej zbiór jako dzieło sztuki. Przypominamy również wystawę Zofii Gramz Skąd się biorą myśli? w MPZ, czyli podsumowanie rocznego projektu badawczo-artystycznego, kiedy to rysowała i poddawała się autoanalizie, próbując odnaleźć motywy, które zainspirowały każde z dzieł. Przeczytajcie tekst kuratorski Magdy Kardasz w folderze do wystawy oraz zobaczcie prace artystki znajdujące się w naszej kolekcji.

A my życzymy dobrej lektury i zupełnie innego 2021 roku!