„Codziennie, od dwóch miesięcy, podchodzę do tych fotografii. I szybko odchodzę. Potrzebuję trochę powietrza. Trudno się przy nich oddycha. Jak w starym domu jeszcze starszych ludzi, w którym nikt już nie sprząta. Od tych odbitek czuć zapach choroby, leków, stali, ogrodów zoologicznych, siana pełnego odchodów w upalny, duszny dzień” — pisze Mira Marcinów o serii zdjęć Joanny Piotrowskiej dokumentujących klatki i wybiegi dla zwierząt. Jej esejem Klatka i zabawa rozpoczynamy 16 numer Magazynu Zachęta Online, w którym pojawiają się nie tylko zwierzęce wątki.
Na swojej indywidualnej wystawie Film obyczajowy produkcji polskiej w 2014 roku Kuba Dąbrowski pokazał subiektywny wybór zdjęć, będących opowieścią o nim samym i jego otoczeniu. Z kilkunastu prac, które weszły do kolekcji Zachęty, przypominamy fotografię szczekającego psa za siatką ogrodzenia. W roku 2005 Katarzyna Kozyra wcieliła się w postać Lou Salome. Z filmów z naszej kolekcji polecamy dokumentację Teatro di cani. Lou Salome a Roma – akcję tresowania przez artystkę-dominę psów-filozofów, w której uczestniczyli… właściciele psów ze swoimi pupilami.
Gdy myślimy o zwierzętach w Zachęcie, nie może zabraknąć wystawy Wszystkie stworzenia duże i małe (2009). Jej kuratorka, Maria Brewińska, skoncentrowała się na problematyce zwierzęcej, starając się poprzez prace artystyczne przełamać dominujący we współczesnej kulturze antropocentryzm. Warto obejrzeć też kolejny odcinek Zachęta TV, zrealizowany przy okazji tej ekspozycji. Wszystkie stworzenia duże i małe, czyli czy kurator jest drapieżny? to nie tylko ciekawa opowieść o wystawie, ale także o zawodzie kuratora.
Klatka – symbol opresji – w świecie ludzkim nieuchronnie kojarzy się z więzieniem. W 2005 roku Hanna Wróblewska przygotowała w Zachęcie wystawę Panoptykon. Architektura i teatr więzienia, na której obok prac współczesnych znalazły się dzieła Giovanniego Battisty Piranesiego. Polecamy lekturę dwóch esejów z katalogu towarzyszącego tej wystawie: „Dzięki Bogu! Cywilizacja!” Wróblewskiej oraz Foucault vous parle… Andrzeja Wajsa.
