Karolina Breguła
Biuro budowy pomnikaZrealizowana w Szkocji pełnometrażowa fabuła Karoliny Breguły opowiada o ludziach niestrudzenie poszukujących rzeczy, które pomogłyby im zdefiniować i wyrazić tożsamość.
To wydanie magazynu miało być poświęcone nowej wystawie, której otwarcie planowaliśmy na najbliższy piątek, czyli 27 listopada. Rzeźba w poszukiwaniu miejsca jest przekrojową opowieścią o polskiej rzeźbie XX i XXI wieku w autorskim ujęciu Anny Marii Leśniewskiej — badaczki tematu i kuratorki wystaw Barbary Zbrożyny i Magdaleny Więcek w Zachęcie — pokazującym pogłębiającą się intermedialność tej tradycyjnej dziedziny sztuki. Choć na premierę wystawy musimy jeszcze chwilę poczekać, w 18 numerze magazynu wyciągamy z naszych zasobów materiały dotyczące rzeźby, rzeźbiarek i rzeźbiarzy.
„W rzeźbach staram się prowadzić dialog między sztuką i rzemiosłem, sytuować je obok siebie. Odróżniam rzemiosło od sztuki i dążę do tego, by moja sztuka znalazła się w polu artystycznym, nie użytkowym, nie wyuczonym, mechanicznym, bezmyślnym; staram się ten rzemieślniczy wytwór wzbogacić o jakąś poezję” — mówił w 2019 roku Roman Stańczak w rozmowie z Łukaszem Mojsakiem i Łukaszem Rondudą. Artysta z projektem Lot reprezentował wówczas Polskę na 58 Międzynarodowej Wystawie Sztuki w Wenecji. Spektakularna rzeźba-instalacja Stańczaka, wykonana z pieczołowicie przenicowanego samolotu, wpisywała się zarówno w jego rzeźbiarską praktykę, jak i stanowiła mocny komentarz do współczesności.
Z archiwalnych wystaw postanowiliśmy przypomnieć także te, będące nowym spojrzeniem na klasyków XX-wiecznej rzeźby polskiej. Wspomniane wcześniej wystawy Anny Marii Leśniewskiej — Barbara Zbrożyna. Figury nasłonecznione (2008) oraz Magdalena Więcek. Działanie na oko (2016) — opowiadały o twórczości niezwykłych rzeźbiarek. Zobaczcie dokumentację ekspozycji prac Zbrożyny i sięgnijcie do katalogu wystawy Więcek, gdzie znajdziecie m.in. eseje Gabrieli Świtek i Doroty Szwarcman.
Przywołujemy również dużą monograficzną wystawę Jerzego Jarnuszkiewicza Notatki z przestrzeni, przygotowaną w 2017 przez prof. Waldemara Baraniewskiego — warto wrócić do nagrania jego oprowadzania kuratorskiego. Natomiast W 2007 roku prezentowaliśmy w Zachęcie wystawę innej znakomitej rzeźbiarki — Aliny Ślesińskiej. Kilka lat później podczas sesji naukowej towarzyszącej wystawie Mapa. Migracje artystyczne a zimna wojna (2013) o podróży Ślesińskiej do Brazylii w 1962 roku opowiedziała Ewa Toniak, kuratorka tamtej ekspozycji. Zachęcamy do obejrzenia zapisu tego wystąpienia.
W tym wydaniu nie zabraknie też naszej kolekcji. Premierowo pokazujemy najnowszy do niej nabytek — grupę rzeźb Zuzy Golińskiej z 2019 roku. A filmowo (i trochę przewrotnie) polecamy seans pełnometrażowej fabuły Karoliny Breguły Biuro budowy pomnika.
W oczekiwaniu na otwarcie wystawy Rzeźba w poszukiwaniu miejsca, ten numer magazynu poświęcamy… rzeźbie. Na start: wywiad z Romanem Stańczakiem o biennalowym projekcie Lot i nie tylko.