Nr 26
W ubiegłym roku minęło 160 lat od powstania Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych — pierwszego stowarzyszenia w Kongresówce wspierającego polską sztukę i artystów. O historycznej kolekcji Zachęty, która po wojnie znalazła się w zbiorach Muzeum Narodowego w Warszawie, mówiliśmy już wielokrotnie — nie tylko w magazynie, ale też przy okazji naszych wystaw. Na początku tego roku ukazała się jednak publikacja, która rzuca nowe światło na historię zbiorów TZSP. Roman Olkowski przez kilkanaście lat badał historię pierwszej kolekcji Zachęty, także w kontekście strat wojennych.
W 26 numerze Magazynu Zachęta Online zapraszamy do lektury wywiadu z autorem trzytomowego opracowania Towarzystwo Zachęty Sztuk Pięknych w Warszawie (1860–1940, 1948). Zarys historyczny i katalog zbiorów. Między innymi o tym, czym jest badanie proweniencji zbiorów, na czym polegał heroizm muzealników w czasie okupacji oraz jakie były plany na Zachętę i jej zbiory po wojnie Roman Olkowski opowiedział Marcie Miś i Karolinie Zychowicz.
W najnowszym wydaniu sięgamy do naszych archiwów bardziej dosłownie niż zazwyczaj. Dzięki wsparciu działu dokumentacji przygotowaliśmy prasówkę z lat 1980–1993, pokazującą plany rozbudowy gmachu CBWA „Zachęta” z perspektywy ówczesnych gazet: „Trybuny Ludu”, „Rzeczywistości”, „Dziennika Ludowego” czy „Expressu Wieczornego”. Polecamy zwłaszcza rozmowę z dyrektorem Mieczysławem Ptaśnikiem z 1986 roku pod intrygującym tytułem Wróżka potrzebna od zaraz… („Tygodnik Demokratyczny”).
Ponadto o pierwszej pracy w kolekcji TZSP oraz o współczesnych odniesieniach do historycznych zbiorów opowiadają Kamila Pijanowska i Dorota Monkiewicz w filmie Opowieści o kolekcji. Józef Simmler i Edward Krasiński. Kolekcyjnie przypominamy natomiast grafikę Wacława Waśkowskiego Zachęta z 1962 roku (z widmowym Pałacem Kultury i Nauki w tle) oraz film Wojciecha Gilewicza KMS Zachęta przygotowany w 2007 roku specjalnie na spotkanie w ramach reaktywowanego Koła Miłośników Sztuki, które działało w CBWA od roku 1962.
