Zachęta Central Bureau of Art Exhibitions (CBWA)

organisers: Minister of Culture and Art, Jan Karol Wende, Secretary General of the Committee for Cultural Cooperation with Foreign Countries [at the Council of Ministers]
commissioners: Juliusz Krajewski, Olga Malashenko (from the Soviet side)
attendance: 60,117 (including 304 trips totalling 15,252 visitors)
additional information: (number of artists whose works have been exhibited: 123
number of exhibits: 190 (74 paintings, 33 sculptures, 83 graphics); exhibition area — 4 rooms with a total area of 690 m2, 212 linear metres of walls
organisation of the exhibition financed by the Committee for Cultural Cooperation with Foreign Countries [at the Council of Ministers], total cost of the exhibition: 115,340 PLN

The Exhibition of Works by Soviet Artists in Zachęta CBWA was the first large official exhibition of Soviet art in the Polish People’s Republic and the second large exhibition of its kind in Warsaw. The first one was organised in the Second Republic of Poland , in a different historical reality, at the Warsaw Institute of Art Propaganda in March of 1933.^[1]

The Exhibition of Works by Soviet Artists coincided with the period of intensified political propaganda of Soviet art and culture in Poland. In January 1951, Nowa Kultura published Włodzimierz Sokorski’s article ‘Realizm socjalistyczny jako naukowa metoda kształtowania twórczości artystycznej’ (Socialist Realism as a scientific method of shaping art), and on the 7 March, the Secretariat of the Organisational Bureau of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party adopted a resolution on the reorganisation of art school curricula, in line with the Soviet model. Political action in this direction was intensified, the number of hours devoted to teaching Marxism-Leninism was increased, and compulsory Russian language classes were introduced.^[2] On the 22 July, the 25th anniversary of Feliks Dzierżyński’s death was officially celebrated, and the day before, his monument, sculpted by Xawery Dunikowski, was unveiled in Warsaw. These are just a few clear and obvious examples of Stalinist indoctrination of that time.

October of 1951 brought about an explosion of cultural and artistic events connected with the celebrations of the Month of Strengthening the Polish-Soviet Friendship across the entire country. In mid-October, apart from the Exhibition of Works by Soviet Artists at Zachęta, a number of other thematic exhibitions were opened, including ones at the CBWA Pomeranian Art House in Bydgoszcz and at the ZPAP Artists’ House in Toruń (Soviet Graphics and Books), at the CBWA in Katowice (The Great Patriotic War in Soviet Graphic Arts), at the Municipal Theatre in Grudziądz (exhibition of reproductions of paintings from the Tretyakov Gallery in Moscow), at the District Museum in Lublin (Soviet Help, Soviet Example, Soviet Friendship — the Main Source of Our Victories), at the Pomeranian Museum in Toruń (Realism in Russian and Soviet Art). Moreover, the exhibition USSR — Home of Peace was opened simultaneously in three venues — the Youth Culture Centre in Warsaw, the TPSP Palace of Art in Kraków and the State Graduate School of Fine Arts in Łódź. The Silesian Museum in Wrocław hosted an exhibition of engravings and ex libris by Soviet artists, the National Museum in Poznań presented the Museums of the Capital of the Soviet Union, and the City Museum in Wałbrzych once again hosted the reproductions of Soviet painters’ paintings, this time as a model element of the exhibition entitled Artists in the Struggle for Peace.

The Exhibition of Works by Soviet Artists in Warsaw’s Zachęta was supposed to crown all of these events. The Honorary Committee clearly indicated the high political importance of the exhibition. It was made up of representatives of the highest state authorities: Aleksander Zawadzki — Deputy Prime Minister, Stanisław Skrzeszewski — Minister of Foreign Affairs, Stefan Dybowski — Minister of Culture and Art, Włodzimierz Sokorski — Deputy Minister of Culture and Art, Jakub Berman — Undersecretary of State in the Presidium of the Council of Ministers, His Excellency Jan Karol Wende — Secretary General of the Committee for Cultural Cooperation with Foreign Countries (at the Council of Ministers), Edward Ochab — Chairman of the Polish-Soviet Friendship Society, Arkady Alexandrovich Sobolev — Ambassador of the USSR to the Polish People’s Republic, as well as prominent representatives of the world of art and science: Prof. Juliusz Krajewski — Chairman of the Main Board of the Association of Polish Artists and Designers, Prof. Juliusz Starzyński, PhD — Head of the National Institute of Art, Antoni Łyżwański — vice-rector of the Academy of Fine Arts in Warsaw, Eugeniusz Eibisch, Aleksander Rafałowski, Franciszek Strynkiewcz — professors of the Academy of Fine Arts and Wacław Waśkowski — winner of the National Art Award.

The propaganda character of the exhibition was clearly evidenced by the programmatic text by Olga Malashenko from the Tretyakov Gallery, co-creator of the exhibition on the Soviet side, published in the exhibition catalogue. It reads as follows:

THE EXHIBITION OF WORKS BY SOVIET ARTISTS IN THE CAPITAL OF DEMOCRATIC POLAND — WARSAW, WHICH WILL SERVE TO ACQUAINT BROAD AUDIENCES OF THE POLISH SOCIETY WITH THE WORKS OF SOVIET PAINTERS, SCULPTORS AND GRAPHIC ARTISTS, WILL ALSO SERVE THE CAUSE OF FURTHER STRENGTHENING THE UNBREAKABLE BOND OF FRIENDSHIP BETWEEN THE PEOPLES OF THE SOVIET UNION AND THE POLISH NATION.

SOVIET ART STRIVES TO TRULY REFLECT THE DEVELOPMENT OF THE SOCIALIST SOCIETY, TO EXPRESS THE MOST PROMINENT CHARACTERISTICS OF THE SOVIET PEOPLE, TO RAISE THE SOVIET NATION IN THE SPIRIT OF COMMUNISM.

SOCIALIST REALISM IS THE CREATIVE METHOD OF SOVIET ART, AND IT ENABLES SOVIET ARTISTS TO FAITHFULLY REFLECT REALITY IN ITS PROGRESSIVE DEVELOPMENT.

COMRADE STALIN GAVE US AN INGENIOUS DESCRIPTION OF THE CREATIVE METHOD OF SOVIET ART AS A METHOD OF SOCIALIST REALISM.

.......

SOCIALIST REALISM IS THE MOST OBJECTIVE AND CONSISTENT METHOD OF ARTISTIC COGNITION OF REALITY.

SOCIALIST REALISM IS INEXTRICABLY LINKED TO THE MOST PROGRESSIVE WORLDVIEW OF OUR TIMES — MARXISM-LENINISM.

. . . SOVIET ART CLEARLY EXPRESSES THE MORAL AND POLITICAL UNITY OF THE SOVIET PEOPLE, THEIR DEVOTION TO THEIR HOMELAND, THE BOLSHEVIK PARTY AND COMRADE STALIN. . . .

THE WORKS PRESENTED AT THE EXHIBITION WERE SELECTED FROM AMONG THE PAINTINGS EXHIBITED AT ALL-UNION EXHIBITIONS, WHICH TOOK PLACE IN 1947–1950. THE EXHIBITION PROVES THAT MANY ARTISTS SUCCESSFULLY WORK ON THE CREATION OF PAINTINGS OF THE GREAT LEADERS OF THE REVOLUTION — LENIN AND STALIN AND THEIR CLOSEST COMRADES IN THE STRUGGLE AND WORK. PAINTINGS, SCULPTURES AND DRAWINGS BY SOVIET ARTISTS PRESENT THE MULTI-PRONGED EFFORTS OF LENIN AND STALIN AND DEPICT THEIR JOINT WORK IN THE MANAGEMENT OF THE SOCIALIST STATE.^[3]

In the subsequent part of the text Malashenko presented examples of paintings which most suggestively glorified the figures of Lenin and Stalin, becoming apotheoses of these leaders, such as Glory to the Great Stalin, a joint piece by Yuri Kugach, W. Nechytaylo and Victor Tsyplakov, as well as their great friendship, such as Lenin and Stalin by Piotr Konstantinovich Vasiliev and Lenin and Stalin in Razliw by Pyotr I. Rozin.^[4] Similar themes also appeared in works from other fields of art, such as Grigori Postnikov’s sculpture Stalin, the Creator of Happiness of Nations. The genre images, used to indoctrinate youth, were also characterised by their propaganda nature, such as Sergei Grigoryev’s Joining Komsomol, who depicted, as Malashenko wrote, ‘a solemn event in the life of a Soviet student who realises the importance of the moment of joining the Lenin-Stalin Komsomol’.^[5] Malashenko’s text ends with the slogan ‘Soviet art actively participates in the construction of communism, in the struggle for peace’.^[6]

Nearly all works by Soviet artists regarding living conditions in the Soviet Union, carefully selected for the exhibition at Zachęta, had such an idyllic, idealised character (see: works reproduced in the catalogue and reviews) that some critics decided to lift the embellished titles of the exhibited works and their descriptions from the catalogue to the content and titles of their reviews of the exhibition. The list of reviews is abundant with examples of exalted enthusiasm, including: ‘Prawda i miłość człowieka’ [People’s truth and love],^[7] ‘Sztuka prawdy i piękna’ [The art of truth and beauty],^[8] ‘Sztuka radości, piękna i walki’ [The art of happiness, beauty and struggle],^[9] up to the calls urging the readers to ‘Learn from Soviet artists’.^[10] In this respect, they did not fail to measure up to the title of an introductory text in the exhibition catalogue — ‘Humanizm sztuki radzieckiej’ [Humanism of Soviet art] by Juliusz Krajewski.^[11]

The Exhibition of Works by Soviet Artists was very strongly publicised in the press as a priority event of ideological and political character, and the papers published numerous enthusiastic articles about the event (cf. the list of works cited). Although it was open for only a month, it was seen by about 60,000 visitors, more than a quarter of whom came to Zachęta as part of a total of 304 organised trips. This exhibition was the first of a series of Soviet art shows at the Zachęta CBWA, the last of which, Contemporary Soviet Book Illustration, took place in November of 1987.

Iwona Luba
Institute of Art History of the University of Warsaw

This compilation was prepared as part of the National Programme for the Development of Humanities of the Polish Minister of Science and Higher Education — research project The History of Exhibitions at Zachęta — Central Bureau of Art Exhibitions in 1949–1970 (no. 0086/NPRH3/H11/82/2016) conducted by the Institute of Art History of the University of Warsaw in collaboration with Zachęta — National Gallery of Art.

Artists:

Painting: Antonczyk Michał, Babasiuk Mikołaj, Basow Wasyl, Białynicki-Birula Witold, Biełow Konrad, Bogaczew Piotr, Bogatkin Włodzimierz, Bokszaj Józef, Brodzka Lidia, Bożyj Michał, Włodzimierz, Chadżajew Ajchan, Chan Mikołaj, Cypłakow Wiktor, Czebakow Nikita, Czernow Leonid, Dudnik Szczepan, Dumienko Sergiusz, Fajdysz-Krandyjewska Natalia, Feoklistow Józef, Fomkin Aleksander, Gierasimow Aleksander, Gorpenko Anatol, Grigorjew Sergiusz, Hrycaj Aleksy, Hryniuk Iwan, Jabłonska Tatiana, Jakowlew Bazyli, Jefanow Wasilij, Joganson Borys, Konczałowski Piotr, Kotow Piotr, Kriwonogow Piotr, Kugacz Jurij, Lewin Eugeniusz, Maksimow Konstanty, Małajew Teodor, Mariupolski Wiaczesław, Mieszczaninow Mikołaj, Mosesow Wruir, Mylnikow Andrzej, Nałbandian Dymitr, Nemenski Borys, Nieczytajło W, Nisskij Georgij, Osjeniew Mikołaj, Otroszczenko Sergiej, Owsjannikowa Eugenia, Pawluk Georgij, Podlasski Juri, Poluszenko Andrzej, Popow Aleksy, Prager Wodzimierz, Prybyłowski Wiktor, Pusznin Aleksander, Reszetnikow Teodor, Riangina Serafima, Romadin Mikołaj, Rozin Piotr, Satel Gieorgij, Sokołow Wasilij, Suzdalcew Michał, Szaluto Mikołaj, Szmatko Leonid, Szurpin Teodor, Szypowski Lew, Tegin Dymitr, Timin Aleksander, Tkaczenko Leonid, Uutman Ryszard, Warłamow Aleksy, Wasiljew Piotr, Wichtyński Wiktor, Wołkow Anatol, Zadorożnyj Walentin, Żukow Borys.

Sculpture: Achmedow Gusejn, Czufarowska Lubow, Fajdysz-Krandijewski Andrzej, Gigal Włodzimierz, Glikman Gawrił, Gonczar Iwan, Jacyno P, Jakowlewa Irena, Jarosz Eugenia, Jarosz Witalis, Jacyno Piotr, Kardaszowa Ludmiła, Kerbel Lew, Kowner Semen, Lewicka Halina, Maksimczenko Natalia, Manizer Mateusz, Morozow Michał, Pinczuk Beniamin, Postnikow Grzegorz, Prisjażniuk Leonid, Ritter Włodzimierz, Sokołow Wadim, Uszkow Jurij, Woronina Walentina, Wuczetin Eugeniusz.

Graphics: Achmarow Czyngis, Astapow Iwan, Bach-Lijmand Ajno, Bogatkin Włodzimierz, Boim Salomon, Chiżyński Leonid, Cygal Wiktor, Dubinski Dawid, Faworski Włodzimierz, Finogenow Konstanty, Judowin Salomon, Kibrik Eugeniusz, Konstantinow Teodor, Lepp Esko, Paszczenko Aleksander, Pawłow Iwan, Ponomarew Mikołaj, Prorokow Borys, Rezniczenko Abram, Waniejew Piotr, Wasiliew Piotr, Werejski Jerzy

Bibliography

Catalogue:

• Wystawa Prac Plastyków Radzieckich: Malarstwo, rzeźba, grafika, October–November 1951. [Warsaw:] Centralne Biuro Wystaw Artystycznych Zachęta, Komitet Współpracy Kulturalnej z Zagranicą, [1951]

Press:

• [b.a i t.]. Gazeta Poznańska, no. 3/4, 1951
• [b.a i t.], Głos Wielkopolski, no. 274, 1951, ill.
• [b.a i t.]. Nowa Kultura, no. 46, 1951
• [b.a i t.]. Przyjaźń, no. 43, 1951, ill.
• [b.a i t.]. Tygodnik Powszechny, no. 43, 1951
• [b.a i t.]. Życie Warszawy, no. 302, 1951
• ‘10 XI w gmachu Zachęty dyskusja o wystawie plastyki radzieckiej’. Słowo Powszechne, no. 293, 1951
• ‘15 b.m. w Zachęcie otwarcie wystawy plastyków radzieckich’. Słowo Powszechne, no. 269, 1951
• A. W. W. ‘Sztuka prawdy i piękna’. Świat, no. 18, 1951, p. 10, ill.
• Bgr. ‘List z Warszawy. Pod znakiem przyjaźni’. Głos Szczeciński, no. 277, 1951
• Czermak-Grzybowska, Ewa. ‘Uczmy się u plastyków radzieckich’. Po Prostu, no. 33, 1951, ill.
• ‘Dwie wystawy w „Zachęcie”’. Życie Warszawy, no. 292, 1951
• (f), ‘Otwarcie wystawy prac plastyków radzieckich w Warszawie’. Trybuna Ludu, no. 288, 1951
• Halski, N. ‘Wspaniała wystawa’. Chłopska Droga, no. 47, 1951, ill.
• Henel, Stefan. ‘Prawda i miłość człowieka. Wystawa plastyki radzieckiej w Zachęcie’. Express Wieczorny, no. 276, 1951, ill.
• Józefski. ‘Wśród radzieckich plastyków’. Słowo Powszechne, no. 286, 1951
• ‘Kronika kulturalna’. Głos Olsztyński, no. 34, 1951
• (kw). ‘Na wystawie plastyki radzieckiej’. Trybuna Ludu, no. 314, 1951, ill.
• Linke, A. M. ‘Wystawa prac plastyków radzieckich’. Trybuna Wolności, no. 43, 1951, ill.
• ‘Na widowni międzynarodowej’. Wiedza i Życie, no. 12, 1951, pp. 1075–1076, ill.
• ‘Nowe wystawy’. Słowo Powszechne, no. 239, 1951
• O. M. ‘Imprezy w Miesiącu Pogłębienia Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. Wystawa prac plastyków radzieckich’. Sztandar Młodych, no. 247, 1951
• ‘Od 15 b.m. w Zachęcie wystawa plastyków radzieckich’. Życie Warszawy, no. 266, 1951
• ‘Otwarcie wystawy prac plastyków radzieckich w Warszawie’. Głos Robotniczy, no. 272, 1951
• ‘Otwarcie wystawy prac plastyków radzieckich w Warszawie’. Trybuna Ludu, no. 288, 1951
• N.P.H. [Pacanowska-Haltrecht, N.]. ‘Wystawa dzieł plastyków radzieckich’. „Głos Robotniczy”, no. 299, 1951
• Pacanowska-Haltrecht, N. ‘Malarstwo w Związku Radzieckim’. Głos Robotniczy, no. 285, 1951, ill.
• Pasikowski, T. ‘Historia na płótnach radzieckich plastyków’. Widnokrąg, no. 29, p. 3, [supplement to Gazeta Poznańska]
• ‘Plastyka radziecka na wystawie w Zachęcie’. Życie Warszawy, no. 274, 1951
• ‘Plastyka: Wieczór dyskusyjny’. Życie Literackie, no. 22, 1951
• ‘Plastycy polscy o wystawie malarstwa radzieckiego’. Przyjaźń, no. 48, 1951, pp. 6–7
• Pomorska, Urszula. ‘Wystawa prac plastyków radzieckich w warszawskiej „Zachęcie”’. Trybuna Ludu, no. 292, 1951, il.
• ‘Przed otwarciem wystawy plastyki radzieckiej’. Trybuna Robotnicza, no. 267, 1951
• ‘Przed wystawą prac plastyków radzieckich’. Ilustrowany Kurier Polski, no. 271, 1951
• ‘Przodująca sztuka’. Żołnierz Polski, no. 43, 1951, il.
• Remer, Jerzy. ‘Sztuka radziecka’. Gazeta Pomorska, no. 324, 1951
• (ren). ‘Sztuka pokojowego budownictwa. Wystawa plastyki radzieckiej’. Wola Ludu, no. 299, 1951
• (Sk.). ‘Notatnik kulturalny. Wielki sukces wystawy plastyków radzieckich’. „Głos Wielkopolski”, no. 310, 1951
• (Rt). ‘Plastyka radziecka na wystawie w Zachęcie’. Życie Warszawy, no. 274, 1951
• S. P. O. ‘Malarstwo, rzeźba, grafika na wystawach plastyków radzieckich w warszawskiej „Zachęcie”’. Kurier Codzienny, no. 273, 1951
• S. P. O. ‘Sztuka radziecka w „Zachęcie”’. Moda i Życie, no. 32(188), 1951
• St. G. ‘Artystyczna synteza wielkości (Z pierwszej w Polsce wystawy prac plastyków radzieckich)’. Świat i Życie, no. 41, 1951, pp. 1–2 [supplement to Dziennik Zachodni no. 276, 1951]
• Stanisławski, Ryszard. ‘Rzeźba i grafika na wystawie prac plastyków radzieckich’. Przyjaźń, no. 47, 1951, p. 6
• Stanisławski, Ryszard. ‘Wystawa prac plastyków radzieckich w Warszawie. Sztuka, która służy sprawie postępu i pokoju’. Głos Pracy, no. 240, 1951
• Starzyński, Juliusz. ‘Plastycy polscy o wystawie malarstwa radzieckiego. Fragmenty stenogramu z dyskusji na temat wystawy plastyki radzieckiej’. Przyjaźń, no. 48, 1951, p. 6–7
• Starzyński, Juliusz. ‘Wystawa prac plastyków radzieckich’. Przyjaźń, no. 44, 1951, pp. 12–13
• ‘Studenci ASP dyskutują o wystawie plastyki radzieckiej’. Po Prostu, no. 37, 1951
• ‘Sztuka radości, piękna i walki. Otwarcie wystawy plastyki radzieckiej’. Życie Warszawy, no. 272, 1951
• ‘Sztuka radziecka jest własnością wszystkich narodów budujących socjalizm. Otwarcie wystawy prac plastyków radzieckich w Warszawie’. Gazeta Krakowska, no. 271, 1951
• ‘Sztuka twórczego realizmu’. Przyjaźń, no. 45, 1951
• Turwid, Marian. ‘Plastyka radziecka w „Zachęcie”’. Ilustrowany Kurier Polski, no. 289, 1951
• ‘Uroczyste otwarcie wystawy prac plastyków radzieckich w Warszawie’. Trybuna Robotnicza, no. 271, 1951
• ‘Uroczyste otwarcie wystawy prac plastyków radzieckich w Warszawie’. Wola Ludu, no. 271, 1951
• ‘Uroczyste otwarcie wystawy prac plastyków radzieckich w Warszawie’. Żołnierz Wolności, no. 274, 1951
• W. G. ‘Współczesna plastyka radziecka na wystawie w warszawskiej „Zachęcie”’. Sztandar Ludu, no. 296, 1951
• (Wr). ‘Plastyka która służy życiu’. Pokolenie, no. 44, 1951
• Wróblewski, Andrzej. ‘Wystawa malarstwa radzieckiego’. Życie Literackie, no. 21, 1951, p. 13
• ‘Wystawa prac plastyków radzieckich’. Świat, no. 14, 1951, p. 1
• ‘Wystawa prac plastyków radzieckich’. Wolność, no. 291, 20 October 1951
• ‘Wystawa prac plastyków radzieckich w Warszawie’. Dziennik Bałtycki, no. 271, 1951
• ‘Wystawę plastyki radzieckiej zwiedziło dotychczas około 50 tysięcy osób’. Trybuna Ludu, no. 303, 1951
• ‘Wystawę prac plastyków radzieckich otwarto w Warszawie’. Express Ilustrowany, no. 272, 1951
• ‘Z dnia’. Tygodnik Powszechny, no. 43, 1951, p. 5
• ‘Z kraju i ze świata. Wystawa sztuki radzieckiej’. Świat, no. 14, 1951, p. 2
• ‘Z Miesiąca Przyjaźni’. Przekrój, no. 344, 1951, p. 3
• ‘Z wystawy plastyków radzieckich’. Trybuna Ludu, no. 290, 1951
• ‘Z wystawy plastyki radzieckiej’. Ilustrowany Kurier Polski, no. 274, 1951
• ‘Z wystawy plastyki radzieckiej w Warszawie’. Ilustrowany Kurier Polski, no. 277, 1951
• ‘Z wystawy prac plastyków radzieckich’. Express Ilustrowany, no. 283, 1951
• ‘Z wystawy prac plastyków radzieckich w Warszawie’. Nowa Kultura, no. 43, 1951
• ‘Z życia stolicy. 57408 osób zwiedziło wystawę prac plastyków radzieckich’. Żołnierz Wolności, no. 304, 1951
• ‘Zebranie dyskusyjne poświęcone wystawie plastyki radzieckiej’. Trybuna Ludu, no. 315, 1951

Compilation:

• Artibus. Księga jubileuszowa wydana z okazji 40-lecia Centralnego Biura Wystaw Artystycznych w Warszawie. Warsaw: Centralne Biuro Wystaw Artystycznych, 1989, pp. 64–67

Archive materials:

• documentation department of Zachęta — National Gallery of Art: Wystawa prac plastyków radzieckich, among others: Ankieta dla zwiedzających

---