Zachęta – Narodowa Galeria Sztuki

artysta: Wojciech Zamecznik
kuratorki: Karolina Puchała-Rojek, Karolina Ziębińska-Lewandowska
współpraca ze strony Zachęty: Magdalena Komornicka, Jacek Świdziński
aranżacja: Jan Strumiłło
współpraca: Julia Jankowska

Wojciech Zamecznik (1923–1967) — jeden z najważniejszych przedstawicieli polskiej szkoły plakatu to postać wielowymiarowa, lecz nadal nieznana. Odkrywany współcześnie jako fotograf, był aktywnym przez dwie dekady od zakończenia II wojny światowej wszechstronnym artystą. Zostawił po sobie niezwykle bogate archiwum wypełnione projektami nie tylko plakatów i aranżacji wystaw, ale także scenografii, czołówek filmów, układów graficznych książek i czasopism, okładek płyt i kalendarzy, projektów stoisk na międzynarodowych targach przemysłowych, mebli, strojów teatralnych oraz nagrania filmowe i tysiące fotografii.

Kompleksowa archiwizacja spuścizny, podjęta w 2012 roku przez Fundację Archeologia Fotografii, pozwala na coraz pełnieje poznanie tej niezwykłej twórczości. Zamecznik posługujący się sprawnie językiem awangardy potrafił swoje eksperymenty przełożyć na sztukę użytkową, która była jego domeną, zachowując jednocześnie niezwykłą kreatywność przede wszystkim w sferze fotografii. Wystawa będąca pierwszym od trzydziestu lat tak obszernym pokazem monograficznym poświęconym Wojciechowi Zamecznikowi koncentruje się na zależnościach pomiędzy jego pasją dla fotografii a projektowaniem graficznym. Na pokaz składa się ponad 300 obiektów: makiet projektów graficznych, fotografii, druków, dokumentów, a także dwa filmy — animowany Italia ‘61 zrealizowany przez Wojciecha Zamecznika i Jana Lenicę oraz Dom na głowie w reżyserii Adama Palenty, zmontowany z taśm rodzinnych zarejestrowanych przez artystę. Sytuując w centrum obserwację świata i zainteresowanie możliwościami fotografii, wystawa prezentuje projekty graficzne i realizacje filmowe, daje wgląd w archiwum i pokazuje m.in. tajniki warsztatu grafika przełomu lat 50. i 60. Zawarte w katalogu świadectwa, szczegółowe kalendarium i teksty ukazują codzienność projektanta w PRL-u. Ujawnia również niesamowitą pomysłowość, niezależność i innowacyjność Zamecznika oraz jego związek z postępowym środowiskiem artystów takich jak Oskar Hansen, Henryk Tomaszewski czy Jan Lenica.