Gniazdo. O tym, jak użyć rzeczy w sposób nieodpowiedni i potem ich jeszcze nie zmarnować

fragment: scena wernisażu
tekst i reżyseria: Bogna Burska
aktorki i aktorzy: Klara Bielawka, Arkadiusz Brykalski, Marcin Czarnik, Joanna Drozda, Rafał Fudalej, Magdalena Kuta, Lech Łotocki, Maciej Pesta

Gniazdo Bogny Burskiej jest pierwszym od wielu lat tekstem dramatycznym uznanej artystki w polu sztuk wizualnych. Przewrotny tekst, w konwencji tragikomedii, świadomie używający anachronicznej formy rymowanej dowodzi słuchu środowiskowego. W jednym z możliwych odczytań jest karykaturalną grą wokół wizerunków aktorów pola sztuki współczesnej i ich strategii, który reprodukują już z góry ustalone role i pozycje w systemie świata sztuki, pieczołowicie je pielęgnując. Tekst Bogny Burskiej jest interesujący również ze względu na pozycję, z jakiej był pisany. W przeciwieństwie do wielu konserwatywnych krytyk artworldu, pisanych raczej z uprzedzeń, ta, tworzona była od wewnątrz, z „gniazda”, de facto z miłości do sztuki i dużym poczuciem humoru na własny temat.

18.06–30.09.2018

Instalacja przestrzenna Zuzy Golińskiej stanowi trzymiesięczną interwencję w przestrzeń placu Małachowskiego i budynku Zachęty — Narodowej Galerii Sztuki. Trzy platformy, wynikające z architektonicznego podziału fasady, łączą przestrzeń instytucji z pasem zieleni dotychczas niedostępnym dla odwiedzających. Instalacja zmienia dynamikę wchodzenia do / wychodzenia z budynku oraz sposób poruszania się po placu. Left, Right, Center jest określeniem położenia każdej z platform i daje możliwość wyboru. Jednak wszystkie trzy platformy prowadzą w to samo miejsce.

Zuza Golińska – autorka rzeźb, instalacji, performansów oraz prac wideo. Interesuje ją dyscyplina społeczna, która wyraża się w relacji pomiędzy człowiekiem a architekturą. Silny wpływ na jej twórczość wywiera sposób, w jaki ludzie zachowują się w przestrzeni publicznej, oraz interakcje i dynamika, będące wynikiem tego spotkania. 

Katarzyna Przezwańska w swojej praktyce artystycznej często odwołuje się do natury i architektury. Łączy obie te dziedziny, starając się poprawić jakość ludzkiego życia i uczynić sztukę użyteczną. Inspiruje ją architektura wernakularna, klasyki XX-wiecznej architektury, a także zjawiska geologiczne i procesy wegetatywne. Przezwańska jest autorką interwencji architektonicznych, instalacji i obrazów, w których często wykorzystuje naturalne materiały: skały, minerały i rośliny.

Instalację zrealizowano we współpracy z Uniwersytetem Warszawskim. W październiku 2018, w ramach projektu Wyspa, Fontanna znajdzie się w ogrodzie na kampusie Ochota.

Tytuł pracy odnosi się do miejsc wyodrębnianych w starożytności w celu organizowania ważnych wydarzeń. Amfiteatry, stadiony i rynki stanowiły przestrzeń, w której rodziła się polityka, powstawały pierwsze przedstawienia, wypracowywano zasady publicznej debaty i komunikacji. Linia wyznacza pewne terytorium, jest więc linią graniczną, ale wyodrębnia również miejsce prezentacji; zamknięty krąg, w którym podejmowane są działania. Funkcjonuje jak rama o zmiennym kształcie, tymczasowe narzędzie inicjujące działanie systemu i budujące wzajemne relacje. Gest rysowania czyni z linii instrument ustanawiający, może ona jednocześnie łączyć i rozdzielać poszczególne elementy czy byty.

Realizację Katarzyny Krakowiak stanowi performatywny rysunek - ośmiogodzinny zapis, powstający na elewacji budynku Zachęty. Będzie on wykonany w trakcie działania polegającego na stopniowym, metodycznym oczyszczaniu, obmywaniu murów galerii i odkrywaniu architektury. Materiałem stanie się kurz zbierający się na elewacji, a narzędziem — woda. Pozostawiony na pastwę brudnego powietrza rysunek w trakcie trwania wystawy zyska i straci kolejne warstwy nanoszone i zmywane przez czynniki atmosferyczne. W działaniu Krakowiak, dla którego inspiracją jest historia Zachęty jako instytucji kultury i przemiany architektoniczne budynku, ważne są gest, czynność i sam ruch, ale także dalsze życie rysunku. Ta poetycka realizacja to kolejna, po wystawie w Zachęcie Powstanie i upadek powietrza (2013) i wyróżnionym na 13 Międzynarodowej Wystawie Architektury w Wenecji w 2012 roku projekcie Making the walls quake as if they were dilating with the secret knowledge of great powers, opowieść o powietrzu, ale i o powolnym procesie znikania.

Katarzyna Krakowiak — graficzka, rzeźbiarka. Zainteresowana architekturą. Dźwięki i ruch są częścią jej prac rzeźbiarskich i architektonicznych. Tworzy instalacje akustyczne i środowiska dźwiękowe. 

Atrament sympatyczny to cykl 15 oprawionych, niewielkich prac, w których przedmiotem nie są właściwe obrazy, ale ich pięknie wykaligrafowane opisy, np.: „Na ciemnym, prawie czarnym tle, esowatą linią pnie się ku górze giętka łodyga malwy. Drobne listki oplatają się niczym bluszcz wokół łodygi. Sam kwiat zwrócony wyraźnie w lewo równoważy całość kompozycji”. Praca ta reprezentowała działania artysty podczas wystawy pierwszej edycji konkursu Spojrzenia w 2003 roku. Atramentu sympatycznego widzowie nie mogli jednak zobaczyć, gdyż Bodzianowski umieścił go w pokojach biurowych Zachęty. Podczas wystawy Plac Małachowskiego 3 prace Bodzianowskiego zostaną udostępnione publiczności podczas kameralnych oprowadzań po biurach Zachęty.

Cezary Bodzianowski — malarz, autor niekonwencjonalnych akcji artystycznych, które pozostając zazwyczaj niezauważone, stanowią jednak zabawną ingerencję w codzienną rzeczywistość. Ponieważ artysta nie nagłaśnia medialnie swych działań, ich świadkowie i uczestnicy są często przypadkowi. Sam nazywa swoją pracę osobistym teatrem zdarzeń. Wiele z jego akcji odnosi się także do szeroko pojętej twórczości artystycznej.

oprowadzanie: Magdalena Komornicka, Michał Kubiak
zapisy na oprowadzania: przez mail: informacja@zacheta.art.pl albo telefonicznie: 22 556 96 51

Kolejne oprowadzania:

• 1.09 (sobota), godz. 12
• 22.09 (sobota), godz. 12
• 29.09 (sobota), godz. 12

W ramach wystawy Plac Małachowskiego 3 gościliśmy Centrum w Ruchu. Na projekt składały się performanse, warsztaty i wspólne działania:

• Weronika Pelczyńska. Bystander — ćwiczenia z (nie)uczestnictwa
• Karolina Kraczkowska. Performans
• Agnieszka Kryst. Warsztaty dla kobiet: Ecstatic Body Practice oraz performans ŁUCZNICZKI           
• Iza Chlewińska. Performans
• Renata Piotrowska. Bez tytułu
• Karol Tymiński. Rytuał # 9
• Magdalena Ptasznik. Mikroklimaty — performans dla jednego do trzech widzów
• Centrum w Ruchu: CELEBRACJA (działanie wspólne)

Paweł Althamer, Roman Stańczak oraz Adam Althamer, Kosma Althamer, Remigiusz Bąk, Andrzej Bialik, Julia Bistuła, Jaśmina Cieślik, Józef Gałązka, Waldemar Grecki, Grupa Nowolipie, Marcin Kaliński, Koji Kamoji, Magdalena Komornicka, Ita Krajewska, Natan Kryszk, Krzysztof Kurpacki, Robert Maciejuk, Jacek Markiewicz, Sophie Masłowski, Przemek Matecki, Michał Slezkin, Leon Stańczak, Jane Stoykov, Stach Szumski, Joanna Świerczyńska, Iza Tarasewicz, Mateusz Wolfram, Adrian Wyszczelski i inni

współpraca przy realizacji pleneru: Andrzej Bialik, Dariusz Żukowski

Wiatrołomy 2018  to przestrzeń stworzona przez Pawła Althamera i Romana Stańczaka na placu Małachowskiego. Wraz z zaproszonymi gośćmi zainicjowali oni kongres rzeźbiarzy — plener zachęcający, aby poprzez rzeźbę realizować pozytywne i twórcze działania w przestrzeni wspólnej i własnej. W efekcie powstało wiele dzieł indywidualnych i jedna wspólna rzeźba.

Dzięki uprzejmości miasta Zurych w przestrzeni Wiatrołomów 2018 znalazły się również struktury zaprojektowane przez Piotra Brzozę i Daniela Kissa, wchodzące w skład projektu Pawła Althamera OWOW realizowanego na placu Münsterhof w Zurychu, w ramach projektu Kunst im öffentlichen Raum.

Performans Jumpcore to wielogodzinna praktyka skakania, dla której inspiracją była postać amerykańskiego tancerza, aktora i choreografa Freda Herko. Praca miała swój początek w Zachęcie na wystawie „Lepsza ja”, wstępem do jej powstania były warsztaty prowadzone przez artystę z publicznością galerii oraz research na temat figury skoku w historii tańca.  Ostatecznie powstał wyjątkowo fizyczny i wyczerpujący akt, 40 minutowa intensywna transformacja skoku, który sięga raz do technik rave’owych, a kiedy indziej spektakularnych skoków baletowych. Jak określił to autor: „Skok jest traktowany jako pogański rytuał, futbolowy dribling, barokowy eksces albo symboliczne wniebowstąpienie.”

Paweł Sakowicz — choreograf i tancerz, absolwent politologii na Uniwersytecie Warszawskim oraz choreografii i performansu w London Contemporary Dance School. Pracuje z choreografami i artystami wizualnymi oraz jako choreograf przy spektaklach teatralnych. Podczas wystawy Lepsza ja powstał projekt Jumpcore będący wielogodzinną praktyką skakania. Przez trzy dni sale Zachęty były miejscem tworzenia choreografii opartej na różnych skokach — od baletowych po rave’owe.

UWAGA: Charakter wydarzenia, w tym używane do niego przedmioty oraz jego dynamiczny przebieg powoduje, że jest on przeznaczony dla widzów pełnoletnich. Udział w wydarzeniu jest dobrowolny i Zachęta nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne szkody, które mogą pojawić się w związku z udziałem w wydarzeniu. Przed wejściem na salę w której odbywa się wydarzenie należy zapoznać się z Regulaminem udziału w wydarzeniu.

Nazwij to przyjemnie to performans na drzewo, kilka przedmiotów i jednego tancerza — to w nich kumulują się uczucia, namiętności, smutek i wciekłość.

Porusza kwestię możliwości, oczekiwań i zahamowań związanych z wyrażaniem nieprzyjemnych bądź „negatywnych" emocji. Co i komu wolno pokazać i kto o tym decyduje? Co dzieje się z ciałem, gdy staje się ono „nosicielem” gniewu? Performans jest próbą wykazania, że „negatywne” emocje nie są czymś patologicznym, ale pożytecznym mechanizmem pozwalającym nam zrozumieć, czym jest funkcjonowanie w społeczeństwie, które usiłuje pomniejszyć, a nawet zniszczyć ich transformacyjny potencjał.

Tradycją w Zachęcie są niedzielne oprowadzania po aktualnych wystawach. Nasi przewodnicy wskazują najważniejsze wątki bieżących wystaw, zarysowują szerszy kontekst prezentowanych dzieł oraz odpowiadają na pytania publiczności. Niedzielne oprowadzanie to doskonała okazja, aby jeszcze lepiej zapoznać się z wystawami.

W niedzielę 2 września zapraszamy na oprowadzanie po wystawie Anny Karasińskiej, która powstała specjalnie z okazji tego oprowadzania.

Anna Karasińska — koncepcja, tekst, realizacja
Sara Herczyńska — oprowadzanie

Spotkanie w holu,  ze względu na specyfikę wydarzenia ilość miejsc na oprowadzanie jest ograniczona, bezpłatne wejściówki do odebrania w kasie galerii

wykonawcy: Mickey Mahar, Paige Martin, Oisín Monaghan, Maria Hassabi
kompozytor: Marina Rosenfeld
reżyser dźwięku: Stavros Gasparatos
kostiumy: Victoria Bartlett
współpraca: Natasha Katerinopoulos

Performanse Marii Hassabi składają się z sekwencji ascetycznych układów choreograficznych, w których spowolnione gesty wykonywane przez tancerzy przeplatają się z momentami całkowitego bezruchu. Hassabi nazywa te powstające w przestrzeniach muzealnych i wystawienniczych działania żywymi instalacjami. Za ich pomocą przekształca tradycyjny spektakl teatralny w wystawę trwającą kilka dni, tygodni lub miesięcy. Jej instalacje nieustająco oscylują między różnymi formami wypowiedzi — rzeźbą, fotografią, pętlą cyfrową — kreując obrazy pełne znaczeń i odniesień do otaczającego świata.