Miejsce Projektów Zachęty

kuratorka: Magda Kardasz
współpraca: Julia Harasimowicz

Twórczość Marty Węglińskiej inspirowana jest przede wszystkim podróżami i odnosi się do uniwersalnych praw rządzących światem odbitych także w mitach i historiach z różnych kultur.

Wystawę Upadek. Grawitacja prezentowaną w Miejscu Projektów Zachęty poprzedziły pobyty artystki w Indonezji, które umożliwiły jej głębsze poznanie lokalnych historycznych, przyrodniczych i kulturalnych kontekstów. Z inspiracji tych powstał film, instalacja, rysunki, batikowe malarstwo, rzeźby i fotografie. Wszystkie opowiadają historie o nieuchronności upadku/schyłku, zmienności świata i życia w czasie, utracie równowagi, czy o zawodności widzenia.

Wystawa ma charakter jednolitej estetycznie instalacji wykorzystującej architektoniczną specyfikę galerii. I tak w sali na parterze pojawią się ruiny świątyni jakiejś dawnej cywilizacji (pierwowzorem była świątynia Ratu Boko w Yogyakarcie): fragmenty kolumn, ułomki architektury. Na umieszczonym w pobliżu ekranie widzimy kadry filmu z aktorami na tle szczątków świątyni, nad którą powoli przejmuje władzę natura. Na ścianach zawisły fotografie oraz rysunki Węglińskiej (motywy rysunkowe przypominają kształty z rycin ilustrujących procesy geologiczne). Widzowie mogą także przejrzeć powstałe w ostatnim czasie książki artystyczne Węglińskiej – poetyckie zapisy różnych podróży.

Po drodze do sali z projekcją filmu widz znajdzie batik z motywem róży wiatrów. Artystka użyła czterech podstawowych kolorów — żółcień/ochra, czerwień, biel, niebieski/czarny i zieleń — w kulturze Indonezji symbolizują one strony świata czy żywioły/namiętności. Na ścianach znajdują się rzeźby, jedna z nich inspirowana jest jawajskimi maskami tanecznymi, inna wyobraża schemat sił grawitacji.

Film Skłonność do upadku powstał w czasie ostatniego pobytu artystki w Indonezji, we współpracy z miejscowymi artystami: dwójką tradycyjnych tancerzy (Anter Asmorotedjo, Anita Listyaningrum) oraz mistrzem lokalnej sztuki walki (Ruben Pangingkayon), którzy zgodzili się odegrać pomyślane przez artystkę postaci: Panjego i Candrę Kiranę — parę mitycznych kochanków prześladowanych przez podstępne fatum oraz Gravity upostaciowującego skłonność do upadku. Natomiast artystka wciela się w postać kobiety — kariatydy, symbolu stabilności. Marta Węglińska, twórczo zreinterpretowała kostiumy tradycyjnych tancerzy i wraz z nimi ułożyła choreografię, jest także autorką metaforycznego tekstu dopełniającego atmosferę filmu. Współpraca z innymi artystami to jej ulubiona metoda twórcza.

W ścieżce dźwiękowej wykorzystano starą pieśń jawajską. Muzykę opracował J Mo’ong Santoso Pribadi. Autorem zdjęć jest indonezyjski operator Adi Semali.

Projekt Upadek. Grawitacja łączy subiektywne, egzystencjalne przemyślenia z uniwersalnymi wątkami obecnymi w różnych kulturach (kosmogonia i historia/los człowieka). Artystka tworzy poetycką opowieść, twórczo zestawiając motywy z jawajskiej i europejskiej kultury, ze sztuki wysokiej i ludowej tradycji.

Marta Węglińska (ur. 1990). Absolwentka intermediów oraz malarstwa na Uniwersytecie Artystycznym w Poznaniu (2016, 2014). Pracuje podróżując, co w dużej mierze określa jej zainteresowania. Działa według zasady „akcja–reakcja”, odpowiadając na zastane sytuacje, zasłyszane historie i opowieści, poznane osoby, lokalną kulturę i tradycję. Przetwarza i łączy dane, tworzy sieci znaczeń. Interesuje się zagadnieniem translacji kulturowej. Zajmuje się filmem eksperymentalnym, książkami artystycznymi, fotografią i tekstem. Od 2013 roku tworzy wystawy jako kuratorka i współzałożycielka kolektywu Silverado. Czterokrotna stypendystka MKiDN. Laureatka międzynarodowego stypendium Darmasiswa RI w Indonezji.